ΑΡΘΡΑ

"Ομ(π)αδικό πνεύμα"                                               21 Ιανουαρίου  2024
                      
Διαδίκτυο και βιβλία, μια σχέση δημιουργική και ενίοτε ολέθρια, αλλά δυστυχώς ή ευτυχώς αναγκαία. Και συγκεκριμένα Facebook, μπλογκ, βιβλιοομάδες. Να ξεκαθαρίσω στο σημείο αυτό πως υπάρχουν πολύ αξιόλογες ομάδες, από τις οποίες έχουμε μάθει πολλά, έχουμε κάνει όμορφες συναντήσεις και δημιουργικές συλλογικές δράσεις. Μάλιστα μερικές είναι πολύ φιλόξενες και με ανοιχτό πνεύμα. Υπάρχουν άνθρωποι αξιοπρεπείς που διατηρούν αξιόλογα μπλογκ. Θα ειπωθούν όμως κάποιες πικρές αλήθειες που αφορούν στην άλλη πλευρά του νομίσματος και όχι απαραίτητα των βιβλίων. Ένας διάσημος ψυχαναλυτής έλεγε πως «οι συλλογικοί χώροι συχνά βρίθουν κακοήθειας και φθόνου». Ίσως να μην είχε τόσο άδικο…
Διαβάστε την συνέχεια στο
τοβιβλίο.net: "Ομ(π)αδικό πνεύμα"

                                                



"Μεγάλες προσδοκίες"                                               26 Δεκεμβρίου  2023
                      
Η αλήθεια είναι πως στην συγγραφική μου πορεία τα πιο όμορφα μηνύματα τα έχω λάβει σε ιδιωτική συνομιλία, την οποία ποτέ δεν θα ανέβαζα δημόσια, μια και αυτό επέλεξε ο συνομιλητής μου. Πρόσφατα διάβασα στο περιβόητο και πολύπαθο Goodreads (στο οποίο πρέπει να μπαίνω ελάχιστες φορές τον χρόνο) την κριτική μιας κοπέλας που συμπωματικά έφερε το ίδιο όνομα με την ηρωΐδα μου.
«Αν και δεν έτρεφα μεγάλες προσδοκίες, το έργο ήταν μια ευχάριστη έκπληξη, κλπ., κλπ…»
Μεγάλες προσδοκίες, μια πολύ σημαντική φράση. Άραγε πως προσδιορίζονται οι προσδοκίες στην ανάγνωση ενός βιβλίου και κυρίως ποιος είναι ο τρόπος που καθορίζεται το μέγεθός τους;...
Διαβάστε την συνέχεια στο
τοβιβλίο.net: "Μεγάλες προσδοκίες"

                                                



"Σεμινάρια δημιουργικής (δια)γραφής"                                           14  Νοεμβρίου 2023

                      
Ας πούμε μια πικρή για πολλούς αλήθεια: συγγραφέας γεννιέσαι, δεν γίνεσαι. Φυσικά καλός συγγραφέας γίνεσαι μόνο μέσα από διαρκή τριβή και αδιάκοπη εργασία. Όμως αν δεν έχεις μέσα σου το «μικρόβιο», δεν γίνεται τίποτα. Στην αντίθετη περίπτωση, σαφώς μπορείς να γράψεις κάτι καλό, ευχάριστο, λυτρωτικό και μάλιστα είναι μια άριστη άσκηση του μυαλού και της ψυχής, αλλά συγγραφέας – και δη λογοτέχνης!- δεν είσαι. Όπως ακριβώς μπορείς να μάθεις ένα μουσικό όργανο, να ζωγραφίσεις έναν πίνακα, να χορέψεις όποιον χορό θέλεις, αλλά δεν θα γίνεις Νουρέγιεφ, Πικάσο ή Μότσαρτ. Όσο και να προσπαθήσεις, ακόμα και αν βάλεις όλο σου το είναι μέσα σ’ αυτήν την διαδικασία, ακόμα και αν θυσιάσεις την προσωπική σου ζωή χάριν αυτής της ενασχόλησης (ναι, το ακούσαμε κι αυτό!) δεν μπορείς να γίνεις σαν αυτούς που προανέφερα. Και ούτε χρειάζεται κιόλας για την προσωπική σου ευτυχία...
Διαβάστε την συνέχεια στο
τοβιβλίο.net: Σεμινάρια δημιουργικής (δια)γραφής

                                                



"Τα αποκηρυγμένα"                                                                    14  Σεπτεμβρίου 2023

                      
Σε μια πρόσφατη συζήτηση με τον Φίλιππο Δρακονταειδή, πολυγραφότατο και καταξιωμένο συγγραφέα και μεταφραστή σε Ελλάδα και εξωτερικό, αναφέρθηκε η εξής φράση: «μετά την έκδοση ενός βιβλίου μου παθαίνω ό,τι και μια γυναίκα που γεννάει, δηλαδή επιλόχειο κατάθλιψη, και δεν θέλω να το ξαναδώ». Η αλήθεια είναι πως οι περισσότεροι από όσους ασχολούμαστε με την γραφή, αμέσως μετά την πολυπόθητη έκδοση, εντοπίζουμε στο έντυπο βιβλίο πια λάθη, αστοχίες, πράγματα που θα μπορούσαν να έχουν διατυπωθεί με άλλον καλύτερο τρόπο. Βέβαια, ο ισχυρισμός αυτός – όταν προέρχεται από καταξιωμένους ανθρώπους των γραμμάτων – αποκτά άλλη διάσταση...
Διαβάστε την συνέχεια στο
τοβιβλίο.net: "Τα αποκηρυγμένα"

                                                


"Στο χείλος της Αβύσσου"                                                              13  Ιουλίου 2023

                      
Ιδιαίτερη γοητεία ασκούν εκείνα τα ποιήματα που γράφονται λίγο πριν τον θάνατο ή τόσο κοντά σε αυτόν, είτε  αυτός είναι ακούσιος είτε εσκεμμένος. Ο ποιητής κοιτάζοντας κατάματα την άβυσσο αφήνει την ύστερη κραυγή του σε στίχους, πότε σπαρακτικούς, πότε σαρκαστικούς ή απλά γεμάτους  με λυρισμό ή ωμό ρεαλισμό, αποτυπώνοντας έτσι την αίσθηση αυτή στο χείλος του βαράθρου. Ας δούμε μερικά παραδείγματα ποιημάτων λοιπόν που γράφτηκαν από ανθρώπους που βρέθηκαν ή προσπέρασαν το μεταίχμιο ανάμεσα στον κόσμο των ζωντανών και των σκιών...
Διαβάστε την συνέχεια στο 
τοβιβλίο.net: Στο χείλος της Αβύσσου

                                                



"Σ ένα δάσος σκοτεινό..."                                                              14  Φεβρουαρίου 2023
Όταν ο έρωτας συναντά το μακάβριο
                      
Ο έρωτας, μια αστείρευτη πηγή δημιουργίας, αποτυπώνεται ποικιλοτρόπως στην ποίηση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο συνδυασμός του λυρικού Ρομαντισμού με γοτθικά, σκοτεινά στοιχεία που φλερτάρουν με τον αντίποδά του, τον θάνατο. Νέοι ποιητές που βίωσαν τα πιο ισχυρά ερωτικά συναισθήματα ταυτόχρονα βρέθηκαν μια ανάσα κοντά στον αφανισμό τους ή πόθησαν να φτάσουν ως εκεί λόγω της έμφυτης ροπής τους. Συχνά το αντικείμενο του αμέριστου θαυμασμού τους διαθέτει εκείνα τα στοιχεία της πανίσχυρης- σχεδόν βαμπιρικής γοητείας- που έχουν τα πλάσματα που στέκουν στο σύνορο ανάμεσα στους νεκρούς και στους ζωντανούς. Λυρισμός, ευαισθησία, απόγνωση, ατέρμονος έρωτας είναι μόλις μερικά από τα χαρακτηριστικά αυτής της ποίησης...
Διαβάστε την συνέχεια στο 
τοβιβλίο.net: "Σ' ένα δάσος σκοτεινό..."

                                                


Φθισικοί ποιητές                                                         10  Ιανουαρίου 2023
                      
Εύθραυστοι, έτοιμοι λες να ραγίσουν, αλλά ωστόσο τόσο νέοι, όμορφοι και γεμάτη λαχτάρα για έρωτα! Η Φυματίωση όμως τους έφερε στον θάνατο σε νεαρή ηλικία με αμείλικτο τρόπο. Και εκείνοι γνώριζαν το επερχόμενο τέλος, ένιωθαν πίκρα και παράλληλα νοσταλγία για όσα έζησαν και όσα δεν θα μπορούσαν να ζήσουν στην σύντομη ζωή τους. Άφησαν όμως πίσω τους «ιχνογραφήματα», ποιήματα που έμειναν στην αθανασία και διαιώνισαν το ασθενικό χτυποκάρδι τους…
Διαβάστε την συνέχεια στο 
τοβιβλίο.net: "Φθισικοί ποιητές"

                                                


Σειρές τρόμου: 6 προτάσεις για να δεις                                 23  Οκτωβρίου 2022
                      
Εκτός από ταινίες τρόμου υπάρχει φυσικά πληθώρα σειρών με την ίδια θεματολογία, που είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς στο κοινό. Ενδεικτικά θα παραθέσω μερικές που μου άφησαν πολύ καλές εντυπώσεις.
The walking dead
Η διάσημη αμερικανική (δραματική – τρόμου) σειρά του Φρανκ Ντάραμποντ, βασισμένη στη ομώνυμη σειρά κόμικς του Ρόμπερτ Κέρκμαν, του Τόνι Μουρ και του Τσάρλι Άντλαρντ. Η προβολή της ξεκίνησε το 2010 στο FOX και εκτείνεται σε έντεκα κύκλους. Όλα ξεκινούν όταν ο αστυνομικός Ρικ ξυπνά στο νοσοκομείο σε έναν κόσμο που έχει αλλάξει ριζικά: κυρίαρχοι είναι πλέον οι νεκροί που καταδιώκουν τους επιζήσαντες. Μέσα από επικές μάχες, δραματικές συγκρούσεις, τεράστιες ανατροπές, απώλειες και εντυπωσιακή εξέλιξη χαρακτήρων η σειρά δείχνει τις περιπέτειες του ανθρώπινου γένους σε ένα δυστοπικό περιβάλλον. Ποιοι είναι όμως τελικά οι ζωντανοί νεκροί, τα ζόμπι ή εμείς; Και ως που μπορεί να φτάσει κάποιος προκειμένου να επιζήσει; Μπορεί να ανατείλει ένας νέος κόσμος μετά από ολική καταστροφή;... 
Διαβάστε την συνέχεια στο :
Your e- articles: Σειρές τρόμου: 6 προτάσεις για να δεις

                                                


Κινηματογραφικός τρόμος, μέρος Β'                                   15  Οκτωβρίου 2022
                      
“Trouble every day” (2001): Η Κλερ Ντενί σκηνοθετεί αυτήν την σοκαριστική ταινία με βαμπιρικό χαρακτήρα που αποθεώνεται από τις εξαιρετικές ερμηνείες, ιδιαίτερα εκείνη της Μπεατρίς Νταλ. Η ιστορία εκτυλίσσεται στο Παρίσι, όπου ζει απομονωμένα ένας επιστήμονας με την σύζυγό του, την οποία κρατά πάντα κλειδωμένη. Όταν εκείνη καταφέρνει να δραπετεύσει κάποιες νύχτες, κατασπαράσσει τα αρσενικά θύματά της υποκύπτοντας στην αδήριτη ανάγκη της για αίμα και σάρκα. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν ένα δεύτερο ζευγάρι καταφτάνει στο Παρίσι για μήνα του μέλιτος και ο νεαρός σύζυγος πάσχει από την ίδια ασθένεια. Η ταινία άκρως ρεαλιστική, τόσο στις ερωτικές σκηνές όσο και στις αντίστοιχες του τρόμου, περνά το σύνορο της τυπικής βαμπιρικής μυθοπλασίας. Εδώ έχουμε να κάνουμε με κάτι πολύ περισσότερο, όπως ο σεξουαλικός κανιβαλισμός, που αποτυπώνεται πολύ τολμηρά, σχεδόν σοκαριστικά, ως μια αναπόφευκτη πανίσχυρη ορμή στην οποία υποκύπτουν οι νοσούντες όσο και αν παλεύουν για το αντίθετο ζώντας έτσι το προσωπικό τους θλιβερό μαρτύριο (διαθέσιμη στο cinobo)...
Διαβάστε την συνέχεια στο :
Your e- articles: Κινηματογραφικός τρόμος, μέρος Β'

                                                


Κινηματογραφικός τρόμος, μέρος Α'                                     12  Οκτωβρίου 2022
                      
Οι ταινίες τρόμου αποτελούν πλέον ιδιαίτερα δημοφιλή κατηγορία στο κοινό, οι δε λάτρεις του είδους δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να βρουν κάτι που θα τους ταράξει πραγματικά, ίσως επειδή πλέον τα έχουν δει όλα. Παρακάτω παραθέτω μια λίστα ταινιών – κυρίως από το 2000 και εξής – με ταινίες τρόμου που έκαναν ιδιαίτερη αίσθηση στο κοινό, αλλά διαθέτουν στοιχεία κινηματογραφικής καλαισθησίας (Spoiler Alert):
-28 Days Later (2002)
Πρόκειται για μια βρετανική μετα-αποκαλυπτική δραματική ταινία τρόμου σε σκηνοθεσία του Danny Boyle και σενάριο του Alex Garlan, με πρωταγωνιστές τους Cillian Murphy, Naomie Harris, Christopher Eccleston, Megan Burns και Brendan Gleeson. Η ιστορία διαδραματίζεται στο ερημωμένο Λονδίνο, όπου ένας φονικός ιός μετατρέπει τους ανθρώπους σε ζόμπι. Ο πρωταγωνιστής (Cillian Murphy) ξυπνά στο νοσοκομείο μετά από 28 μέρες σε κώμα για να διαπιστώσει πως ο κόσμος όπως τον γνώριζε δεν υπάρχει πια...
Διαβάστε την συνέχεια στο :
Your e- articles: Κινηματογραφικός τρόμος, μέρος Α'

                                                

Μαγνητικά πεδία:
Μια τρυφερή ταινία για την συντροφικότητα                             27 Σεπτεμβρίου   2022 
                      
Η Έλενα, χορεύτρια κλασικού χορού, σύζυγος και μητέρα ενός αγοριού, δραπετεύει σε ένα ταξίδι εσωτερικής αναζήτησης. Κι ενώ ο αρχικός προορισμός της είναι ένα σεμινάριο χορού στην Θεσσαλονίκη, καταλήγει με το πολύχρωμο σαραβαλάκι της – τον Ζορζ-  σε ένα νησί. Εκεί – χαμένη ανάμεσα στις μελωδίες που σιγοτραγουδά και πίσω από τα μαύρα της γυαλιά – έρχεται σε επαφή με τον Αντώνη, έναν συνεπιβάτη του οποίου χαλάει το αυτοκίνητο. Η Έλενα βρίσκεται δίπλα του για να τον βοηθήσει και κυρίως για να αποκτήσει έναν συνταξιδιώτη στο μοναχικό της ταξίδι. Έτσι ξεκινά η γνωριμία δύο φαινομενικά άσχετων ανθρώπων με τον πιο παράδοξο τρόπο...
Διαβάστε την συνέχεια στο :
Your e- articles"Μαγνητικά πεδία"

                                                


Loveless / Nelyubov: 
Ένας άγγελος σ’ έναν παγωμένο κόσμο                                    11 Σεπτεμβρίου   2022 
                      
Loveless, Nelyubov, χωρίς αγάπη. Ένας κόσμος ψυχρός, παγωμένος, όπως τα πλάνα της χιονισμένης Ρωσίας (ιδιαίτερα στην αρχή και στο τέλος μέσα στην απόλυτη σιωπή με την έλλειψη κάθε υποψίας ζωντανού πλάσματος). Ο σκηνοθέτης Αντρέι Σβιάνγκιντσεφ, βιτριολικός και καυστικός, δεν αφήνει στο απυρόβλητο τίποτα από την σύγχρονη και παλαιά Ρωσία, τους ανθρώπους της, νεόπλουτους ή μη, την θρησκεία, τον κρατικό μηχανισμό, τις γυναίκες και κυρίως τις μητέρες.
Η μητέρα της πρωταγωνίστριας, μια ηλικιωμένη Ρωσίδα, κατοικεί έξω από το Κίεβο, περιχαρακωμένη σε μια αγροικία μέσα σε ψηλούς φράχτες, μακριά από όλους και απ’ όλα (όπως ακριβώς η παλιά σκοταδιστική Ρωσία). Στην πόλη, η κόρη της Ζένια (Μαριάνα Σπίβακ) φτάνει στο τέλος του γάμου της με τον Μπόρις (Αλεξέι Ροζίν) και προσπαθούν να πουλήσουν το τριάρι τους προκειμένου να μοιράσουν τα λεφτά. Λεφτά και σεξ, αυτά είναι τα δύο ζητούμενα πλέον που «εξαγοράζουν» την άπιαστη αγάπη, ο στόχος κάθε αστού...
Διαβάστε την συνέχεια στο:  
Your e-articles"Loveless"
                                 


The return / Vozvrashcheniye (2003):
Μια ματαιωμένη επιστροφή στην (πατρική) αποδοχή                      11 Σεπτεμβρίου   2022 
                      
Το πρωτότοκο κινηματογραφικό παιδί του Zvyagintsev, η «Επιστροφή», καταφέρνει να κερδίσει το Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας και να μας εισάγει στο πολυσημικό κινηματογραφικό σύμπαν του σκηνοθέτη, όπου με απλά μέσα κραυγάζει την κατάσταση μιας χώρας που νοσεί. Πρόκειται για road movie, ένα ερημικό στην ουσία και ψυχρό ταξίδι στην αναζήτηση της πατρικής και γενικότερα αποδοχής που θα καταλήξει με τον πιο σκληρό τρόπο στην ενηλικίωση.
Η ταινία άκρως σπαρακτική, χωρίς να γίνεται διόλου μελοδραματική, στηρίζεται στην εξαιρετική ερμηνεία δύο παιδιών και στους σύντομους κοφτούς διαλόγους (δεν χρειάζονται άλλωστε τα λόγια, όλα έχουν ειπωθεί στις εκφράσεις) και στα πλάνα της απέραντης παγωμένης λίμνης της Ρωσίας...
Διαβάστε την συνέχεια στο  
Your e-articles"The return"

                                 


THE POWER OF THE DOG                                             22 Μάϊου   2022 
                      
«Ελευθέρωσε την ψυχή μου από τη ρομφαία, τη μοναδική μου ψυχή από την εξουσία του σκύλου.» Ψαλμός 22:20.

Η Τζέιν Κάμπιον επιστρέφει με ένα «σκοτεινό» γουέστερν που κάνει έντονη την αίσθησή του χάρη στις εξαιρετικές ερμηνείες (Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Κίρστεν Ντανστ, Τζέσι Πλέμονς, Κόντι Σμιτ-ΜακΦι, Ζενεβιέβ Λέμον, Τόμασιν ΜακΚένζι) και στα μοναδικά σκηνικά. Το έργο βασίζεται στο ομότιτλο  βιβλίο του Τόμας Σάβατζ (1967).
 Σε μια απομονωμένη φάρμα στην Μοντάνα του 1925 δυο αδέρφια, ο σκληροτράχηλος Φιλ (Μπένεντικτ Κάμπερμπατς ) και ο πράος Τζόρτζ εκτρέφουν βοοειδή. Κυριαρχεί η ιδιαίτερη φυσιογνωμία του πρώτου, που είναι ανένταχτος, σκληρός και βαθιά καταπιεσμένος ερωτικά, σε αντίθεση με τον καλόκαρδο αδερφό του. Ωστόσο, οι ισορροπίες ανατρέπονται όταν ο Τζορτζ ερωτεύεται και παντρεύεται την χήρα Ρόουζ και την φέρνει να ζήσει μαζί τους στην φάρμα...
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: The power of the dog)

                                 


ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ EDITH SODERGRAN                               1 Απριλίου    2022 
                      
Η Σουηδική λογοτεχνία του 20ου αιώνα έχει αναδείξει μεγάλα ονόματα στον χώρο της ποίησης. Ιδιαίτερη θέση μέσα σε αυτόν κατέχει η Edith Södergran (1916-1923). Μια φιγούρα που η τραγικότητα της ασθενικότητάς της και – ως εκ τούτου- η επίγνωση του επερχόμενου πρόωρου θανάτου σε αντίθεση με την χειραφετημένη δυναμική προσωπικότητά της, προσέδωσαν μια ιδιαίτερη χροιά στα ποιήματά της.Η Φιλανδοσουηδή ποιήτρια, γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη στις 4.4.1892 και πέθανε στις 24.6.1923 στη Ραϊβόλα της Φιλανδίας. Πατέρας της ήταν ο Ματίας Σέντεργκραν και μητέρα της η Χελένα Χόλμρους. Έλαβε γερμανική εκπαίδευση στην Αγία Πετρούπολη και έζησε σε πολυπολιτισμικό και πολύγλωσσο περιβάλλον. Πέθανε από φυματίωση όπως και ο πατέρας της. Τα ποιήματά της αποτελούν δείγμα μοντερνισμού, καινοτομίας και χειραφέτησης...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Edith Sodergran)

                                 


ΟΛΕΘΡΙΟΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΙ ΕΡΩΤΕΣ                                  12 Φεβρουαρίου   2022 
                      
Στην λογοτεχνία τα πιο αταίριαστα ζευγάρια συχνά σμίγουν για να μας προσφέρουν θυελλώδεις ιστορίες πάθους. Μάλιστα, ολέθριοι έρωτες οδηγούν συχνά τους ήρωες στα πιο καταστροφικά μονοπάτια της κοινωνικής και συναισθηματικής «αποκαθήλωσης» μέχρι και τον θάνατο. Επιλέγω ενδεικτικά μερικά από τα πιο αταίριαστα και παθιασμένα σμιξίματα που μας συντάραξαν με τις περιπέτειές τους:
1) "Η ερωτευμένη νεκρή" (1836) του Θεόφιλου Γκωτιέ (Pierre Jules Théophile Gautier): η πανέμορφη εταίρα Κλαριμόντ παραμένει στην ζωή σε κατάσταση βαμπιρισμού ρουφώντας το αίμα του ιερέα Ρομυάλντ. Εκείνος παραπαίει ανελέητα ανάμεσα στον λάγνο κόσμο του πανίσχυρου έρωτά της κάθε βράδυ και στα ιερατικά του καθήκοντα κατά την διάρκεια της ημέρας. Παρά τον εσωτερικό του διχασμό, το πάθος του αποδεικνύεται τόσο ισχυρό ώστε καταλύει κάθε φυσικό νόμο και δίνει ζωή στην νεκρή γυναίκα...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Ολέθριοι λογοτεχνικοί έρωτες)

                                 


ΕΡΩΤΙΚΗ ΕΠΙΘΥΜΙΑ (In the mood for love)                           5 Φεβρουαρίου   2022 
                      
1962 Χονγκ Κονγκ: νέοι πολίτες μετακομίζουν στην πόλη, που προσομοιάζει στα δυτικά πρότυπα, και νοικιάζουν δωμάτια σε στενά πνιγηρά σπίτια με ξεφλουδισμένους τοίχους, στενές στριφογυριστές σκάλες και μικρά δωμάτια. Σε ένα τέτοιο σπίτι ζουν δυο νιόπαντρα ζευγάρια, που αναζητούν την ανεξαρτητοποίησή τους μέσα από την δουλειά και τις κοσμικές εξόδους τους ή το επιμελημένο ντύσιμο.
Η μοίρα τους ενώνει με ένα ακόμα παιχνίδι που θα τους σκλαβώσει ακόμα περισσότερα στα προσωπικά τους αδιέξοδα: ο κύριος Γουάν (Τόνι Λιούνγκ), δημοσιογράφος, ερωτεύεται την όμορφη κυρία Τσαν(Μάγκι Τσενγκ), γραμματέας του διπλανού διαμερίσματος. Ο παράνομος και βουβός έρωτάς τους περιορίζεται σε σπαρακτικές ματιές, σε πλάνα απομόνωσης και αναπόλησης, σε συζητήσεις και θλιβερές εξομολογήσεις στο δωμάτιο 2046 ενός ξενοδοχείου...
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: "Ερωτική επιθυμία")

                                 


Ο ΚΑΜΠΟΣ ΣΤΙΣ ΦΛΟΓΕΣ  (ΧΟΥΑΝ ΡΟΥΛΦΟ, μέρος Β')              21  Ιανουαρίου   2022 
                      
Το 1953 εκδίδεται η συλλογή δεκαεφτά διηγημάτων με τίτλο «Ο Κάμπος στις φλόγες», λίγο πριν το «Πέδρο Πάραμο», δύο έργα ικανά να καθιερώσουν και να καταξιώσουν τον Μεξικανό συγγραφέα στο λογοτεχνικό στερέωμα. Ο αναγνώστης περνά από τις πρώτες κιόλας προτάσεις στο ιδιαίτερο σύμπαν του Χουάν Ρούλφο, στην άνυδρη και καυτή πεδιάδα της Χαλίσκο, που θα μπορούσε να είναι περισσότερο ένα καθαρτήριο παρά μια πατρίδα για τους φτωχούς κατοίκους του. Η ερήμωση των χωριών, τα εγκαταλελειμμένα σπίτια, οι νεκροί και οι εναπομείναντες ζωντανοί συνθέτουν μια σκληρή πραγματικότητα που αγγίζει συχνά τα όρια της μεταφυσικής απόγνωσης και στοιχειώνει τους ήρωες. Τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και επίγειας Κολάσεως δεν είναι πλέον διακριτά. Σε αυτό το σκονισμένο και άγονο τοπίο τρέφεται συχνά το αίσθημα της εκδίκησης για το αίμα αδικοχαμένων συγγενών, που οδηγεί στον ίδιο δρόμο συχνά τους ήρωες. Μάλιστα, η πρωτοπρόσωπη αφήγηση του συγγραφέα με την αφοπλιστική αμεσότητά της, αποδίδει μια εφιαλτική αίσθηση των γεγονότων. Ποτέ άλλοτε δεν ένιωσε ο αναγνώστης τόσο κοντά στον θάνατο, στην εξαθλίωση, σε έναν κόσμο που με παράλογη ευκολία η ανθρώπινη ζωή στερεύει και χάνεται...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Ο Κάμπος στις φλόγες)

                                 


ΠΕΔΡΟ ΠΑΡΑΜΟ (ΧΟΥΑΝ ΡΟΥΛΦΟ, μέρος Α')                    12  Ιανουαρίου   2022 
                      
Ο Χουάν Προυσιάδο υπόσχεται στο νεκροκρέβατο της μητέρας του Ντολόρες πως θα πάει στην αγαπημένη της Κομάλα για να βρει τον πατέρα του, τον Πέδρο Πάραμο. 
Με αυτή την λιτή και δυνατή αρχή ξεκινά η «Τηλεμάχεια» του Χουάν Ρούλφο σε μια περιήγηση στην ζεστή σαν Κόλαση Κομάλα (ακόμα και η ετυμολογία του ονόματος σημαίνει «ζεστός τόπος»). Αυτό το πολυεπίπεδο λογοτεχνικό «κόσμημα» είναι εξαιρετικά σύνθετο, με ρευστή δομή  και κινείται παλινδρομικά ανάμεσα στα συγκεχυμένα χρονικά επίπεδα. Το παρόν αποδίδεται σε πρώτο ενικό πρόσωπο (το πρόσωπο του αφηγητή Χουάν), ενώ το παρελθόν ξεδιπλώνεται  σε τριτοπρόσωπη αφήγηση. Το ίδιο συμβαίνει και στους τόπους που περιγράφονται, αλλά και στα πρόσωπα. Η διάκριση ανάμεσα σε νεκρούς και ζωντανούς είναι σχεδόν αδύνατη, ενώ τα ονόματα των ηρώων έχουν επιλεχθεί – όπως ισχυρίζεται ο συγγραφέας- από ένα κοιμητήριο...  
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Πέδρο Πάραμο)

                                 


OSTROV (το νησί)                                                  5  Ιανουαρίου   2022                         

Το 2006 προβλήθηκε η ρωσική  ταινία OSTROV σε σκηνοθεσία/παραγωγή του Pavel Lungin και σενάριο του Dmitry Sobolev , ενώ τον βασικό ρόλο ενσάρκωσε ο Petr Mamonovπου . Η ταινία,  αν και δεν είναι ευρέως γνωστή και δεν προβλήθηκε στην Ελλάδα, απέσπασε τα βραβεία  Nika Award  και the China TV Golden Eagle Award (καλύτερης ταινίας). Η ιστορία εκτυλίσσεται στο Kem της βορειοδυτικής Ρωσίας σ’ ένα νησί της Λευκής θάλασσας με ακραίες καιρικές συνθήκες. Βέβαια, η ιδιαίτερη αυτή τοποθεσία συνέβαλε στην συγκλονιστική φωτογραφία του Andrei Zhegalov, που χωρίς ιδιαίτερα εφέ, με την χρήση ενός ψυχρού φίλτρου, μας δίνει εξαιρετικά πλάνα από την χιονισμένη περιοχή και την παγωμένη λίμνη στις αποχρώσεις του λευκού και του μεταφυσικού γαλάζιου. Αξιοσημείωτη είναι η παρεμβολή μιας φλόγας ή μιας θερμής λάμπας στο παγωμένο τοπίο σε πλήρη αντίθεση, καθώς και οι αντικατοπτρισμοί στην παγωμένη και ομιχλώδη λίμνη, ενώ η μουσική του Vladimir Martynov συμβάλλει καταλυτικά στην δημιουργία της επιβλητικής ατμόσφαιρας...
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.grOstrov (Το νησί)

                                 


ΜΑΓΙΣΣΕΣ ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ                                  26  Νοεμβρίου   2021                         

Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, δεν λείπουν οι περιπτώσεις ανθρώπων που υποτίθεται πως λειτουργούν ως μεσάζοντες ανάμεσα στον πραγματικό κόσμο και σε εκείνο τον αόρατο, των πνευμάτων. Μάλιστα, συχνά γίνεται μνεία στο ιδιαίτερο χάρισμα της προφητείας, που μερικές φορές θεωρείται κληρονομικό και κάποιοι δεν δίσταζαν να το εκμεταλλευτούν οικονομικά. Οι άνθρωποι άλλωστε, ακόμα και οι ορθολογιστές, σε καταστάσεις ακραίας απόγνωσης στρέφονταν ενίοτε προς την βοήθειά τους. Οι μάντεις ανέκαθεν υπήρξαν ιδιαίτερες προσωπικότητες, που συχνά προκαλούσαν τον φόβο, τον σεβασμό, το δέος, ακόμα και την δίωξη, ή τον περίγελω. Απατεώνες ή γητευτές, χαρισματικοί ή εκκεντρικοί, άνθρωποι στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου, οι «προφήτες» κατέχουν ιδιαίτερη θέση στην λογοτεχνία...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Μάγισσες στην λογοτεχνία)

                                 


PARIS - TEXAS                                                      9  Νοεμβρίου   2021                         

O Βιμ Βέντερς κατακτά τον  Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών δημιουργώντας ένα road movie με έντονα στοιχεία γουέστερν και hardcore αμερικανικά χαρακτηριστικά, που όμως κρύβουν ένα βαθύ και μελαγχολικό μελόδραμα.
Η ιστορία ξεκινά με τον περιπλανώμενο Τράβις (Χάρι Ντιν Στάντον)  που καταφτάνει μέσα από την μεξικανική έρημο στο Τέξας σε άθλια κατάσταση  και χάνει τις αισθήσεις του. Εκεί, στο παρακμιακό  νοσοκομείο της περιοχής, τον βρίσκει και τον παραλαμβάνει ο αδερφός του ο Γουόλτ (Ντιν Στόκγουελ) που αναλαμβάνει  να τον οδηγήσει πίσω στο Λος Άντζελες. Ο Τράβις είναι μουγγός και δεν θυμάται τίποτα από την προηγούμενη ζωή του – μια και είναι αγνοούμενος τα τελευταία τέσσερα χρόνια, όπως και η γυναίκα του Τζέιν (Ναστάζια Κίνσκι)– αλλά ακολουθεί παθητικά τον αδερφό του στο ταξίδι της επιστροφής μέσα από την έρημο. Το μόνο που έχει σημασία γι’ αυτόν είναι να βρει μια τοποθεσία άγονης γης στην έρημο με το όνομα “Paris”, όπου θεωρεί πως έγινε η σύλληψή του, άρα η αρχή της ύπαρξής του...
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: "Paris-Texas")

                                 


ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΖΥΡΑΝΝΑ ΖΑΤΕΛΗ                                2  Οκτωβρίου   2021                         

Η Ζυράννα Ζατέλη (το «αληθινό της ψευδώνυμο», όπως συνηθίζει η ίδια να λέει, και για τον λόγο αυτό δεν αναφέρω το πραγματικό της όνομα) αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση συγγραφέα, που έχει καταφέρει το εξής αξιοθαύμαστο: την δημιουργία μιας ξεχωριστής και διαχρονικής κατηγορίας, ενός συγγραφικού είδους τόσο ιδιαίτερου και ανένταχτου σε αυτά που κυκλοφορούν, το Ζατέλειο σύμπαν. Πρόκειται για έναν κόσμο ονειρικό- σαν «όνειρο μέσα σε όνειρο», όπως έλεγε ο Πόε- που σε παρασύρει στις δίνες του και σου αφήνει κατόπιν μια νοσταλγική και αστοχημένη αίσθηση σε αποχρώσεις μωβ και άρωμα καπνού μιας άλλης εποχής. Μάλιστα και η ίδια ισχυρίζεται πως αντλεί έμπνευση από τα όνειρά της, που μάλιστα πρόσφατα εξέδωσε σε βιβλίο με τίτλο «τετράδια ονείρων». «Είναι σαν να σε ονειρεύομαι, γιαγιά!» αναφέρει η ίδια στο διήγημά της «Η Περσεφόνη και μια άλλη ιστορία» στην συλλογή διηγημάτων της με τίτλο «Περσινή αρραβωνιαστικιά»...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Αφιέρωμα στην Ζυράννα Ζατέλη)

                                 


Η ΠΟΙΗΣΗ  ΣΤΟΝ  ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ                                22 Αυγούστου   2021                         

Όταν η Ποίηση «εισβάλλει» στον χώρο της έβδομης Τέχνης προκύπτουν μικρά αριστουργήματα που συμπληρώνουν την μουσική, τις ερμηνείες και τα σκηνικά υπογραμμίζοντας κάθε καρέ της ιστορίας που λαμβάνει σάρκα και οστά. Παραθέτω μερικές μόνο περιπτώσεις ταινιών που κινήθηκαν, εμπλουτίστηκαν με ποιήματα γνωστών δημιουργών και μας σημάδεψαν...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Η ποίηση στον κινηματογράφο)

                                 


ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΙ  ΘΡΗΝΟΙ                                                    8  Ιουλίου   2021                         

Η μοναξιά, το αναπόφευκτο του θανάτου και η πανίσχυρη Μοίρα είναι θέματα που απαντώνται συχνά στην λογοτεχνία και μάλιστα συχνά σε ειδυλλιακά φυσικά τοπία. Ίσως γιατί ο αφανισμός είναι κομμάτι της υπόστασής μας και κατ’ επέκταση της φύσης ολόκληρης. Οι ήρωες τότε αποκτούν τραγικές διαστάσεις, που συχνά εντείνονται από το γεγονός πως εκείνοι είναι ανυποψίαστοι για το επερχόμενο κακό ή το πληροφορούνται στο τέλος χάνοντας κάθε ελπίδα. Η θάλασσα έχει θάψει δάκρυα, σώματα και κάθε όνειρο ζωής και συντροφικότητας. Αναφέρω δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Θαλασσινοί θρήνοι)

                                 


 ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ Β'       8  Ιουνίου   2021                         

Η λίστα με τα λογοτεχνικά κείμενα που μεταφέρθηκαν με επιτυχία στην μικρή οθόνη παραμένει ατελείωτη, οπότε θα παραθέσω μερικά ακόμη που χαράχτηκαν στην μνήμη μας και μας χάρισαν όμορφες και συγκινητικές στιγμές:
1)Το Δέκα: Το ομώνυμο ημιτελές «κύκνειο άσμα» του Μ. Καραγάτση έγινε τηλεοπτικό σήριαλ δεκαοχτώ επεισοδίων και προβλήθηκε από το ιδιωτικό τηλεοπτικό κανάλι ALPHA την περίοδο 2007 – 2008. Η σειρά απέσπασε συνολικά έντεκα βραβεία, στα «Πρόσωπα 2008»,με κυριότερα τα βραβεία καλύτερης παραγωγής, σκηνοθεσίας (Πηγή Δημητρακοπούλου), δραματικής σειράς, σκηνογραφίας(Κώστας Παππάς), πρωτότυπης ελληνικής μουσικής (Ελένη Καραΐνδρου), πρώτου ανδρικού ρόλου στον Δημήτρη Καταλειφό (Αναστάσης Καλογεράς), πρώτου γυναικείου ρόλου στη Ρένη Πιττακή (Ελενάρα) και δεύτερου ανδρικού ρόλου στον Βασίλη Χαραλαμπόπουλο (Μιχάλης Φουντούκος). Το Δέκα αποτελεί το κτήριο των παλιών οινοποιείων Καλογερά, όπου έχουν βρει καταφύγιο άνθρωποι της κατώτερης τάξης στην πλειοψηφία τους και πληρώνουν νοίκι στο Αναστάσιο Καλογερά, τον πλούσιο ιδιοκτήτη. Οι κεντρικοί ήρωες εδώ είναι καθημερινοί άνθρωποι του μεροκάματου και της φτώχειας. Δράματα, έρωτες, ίντριγκες, πόνος, χαρά είναι μόνο μερικές από τις πτυχές της ζωής των ηρώων...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Λογοτεχνικά έργα που έγιναν τηλεοπτικές σειρές (μέρος β'))

                                 


NO COUNTRY FOR OLD MEN                                       30  Μάϊου   2021

“Καμιά Πατρίδα για τους Μελλοθάνατους”  (No Country for Old Men, 2007): είναι ένα αριστουργηματικό αστυνομικό θρίλερ με στοιχεία γουέστερν, το οποίο διασκευάστηκε για το κινηματογράφο και σκηνοθετήθηκε από τους αδερφούς Τζόελ και Ήθαν Κοέν, με πρωταγωνιστές τους Τόμι Λι Τζόουνς, Τζος Μπρόλιν και Χαβιέρ Μπαρδέμ.  Στηρίχτηκε  στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Κόρμακ ΜακΚάρθυ (2005).
Η υπόθεση είναι απλή: το 1980 στο Τέξας, κοντά στα σύνορα με το Μεξικό, μια συναλλαγή ναρκωτικών πηγαίνει στραβά αφήνοντας πίσω της πτώματα και μια βαλίτσα γεμάτη εκατομμύρια δολάρια! Ο Llewelyn Moss (Josh Brolin) είναι ένας άφραγκος τυχοδιώκτης, χωρίς κανονική δουλειά, παντρεμένος με μια νεαρή σύζυγο, με την οποία μένουν σ’ ένα τροχόσπιτο. Πρόκειται για έναν συμπαθή περιθωριακό τύπο, πρώην βετεράνο, που αδυνατεί να ενταχθεί επιτυχώς στην σύγχρονη κοινωνία, χαρακτήρας που συναντάται συχνά σε τέτοιου είδους ταινίες. Ο Llewelyn φυσικά αρπάζει την βαλίτσα παίρνοντας παράλληλα σχολαστικά μέτρα προκειμένου να καλύψει τα ίχνη του (στέλνει την γυναίκα του στην μητέρα της, αλλάζει την τοποθεσία και την εμφάνισή του, κλπ) ώστε  να καταφέρει να  ξεφύγει από «κυνηγούς» της συμμορίας. Είναι η στιγμή που μια απλή ληστεία θα γίνει ο μίτος ενός ξέφρενου κυνηγητού που δεν θα σταματήσει παρά μόνο όταν επιτευχθεί ο στόχος...
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: No country for old men)

                                 


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ      12  Μάϊου   2021

Είναι σύνηθες φαινόμενο λογοτεχνικά έργα να μεταφέρονται – επιτυχώς ή μη- στην μικρή ή μεγάλη οθόνη. Επιλέγοντας λοιπόν την πρώτη περίπτωση (της επιτυχούς μεταφοράς δηλαδή) παραθέτω μια ενδεικτική λίστα με σήριαλ στην μικρή οθόνη – σύγχρονα αλλά και παλιότερα ασπρόμαυρα- που βασίστηκαν σε μυθιστορήματα και έγιναν έτσι ευρέως γνωστά στο κοινό:
1. Ο Κίτρινος Φάκελος: Η σειρά -βασισμένη στο ομώνυμο έργου του Μ. Καραγάτση- έκανε πρεμιέρα την 1η Οκτωβρίου του 1990 και διήρκησε δύο έτη με 39 επεισόδια σε σενάριο Βαγγέλη Γκούφα. Ο Κώστας Κουτσομύτης υπογράφει την σκηνοθεσία, ενώ ένα σημαντικό καστ ηθοποιών ενσαρκώνει τους βασικούς ρόλους. Ο Μάνος Τασάκος (Γιώργος Κιμούλης), ένας γοητευτικός και αλαζόνας δικηγόρος και συγγραφέας, αυτοκτονεί στο γραφείο του με ένα περίστροφο....
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Λογοτεχνικά έργα που έγιναν τηλεοπτικά σήριαλ)

                                 


THE GODFATHER A'                                                 6  Μάϊου   2021

Ο «Νονός» είναι  μια ταινία- σταθμός, που συγκαταλέγεται δικαίως ανάμεσα στα αριστουργήματα της έβδομης τέχνης, βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Μάριο Πούζο και σε σκηνοθεσία του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Τους κεντρικούς ρόλους ενσαρκώνουν (ή καλύτερα απογειώνουν) οι Μάρλον Μπράντο και Αλ Πατσίνο, ενώ η υπέροχη μουσική του Νίνο Ρότα «ντύνει» τα υπέροχα σκηνικά και την φωτογραφία του Γκόρντον Γουίλις. Το κλασικό πλέον αυτό αριστούργημα κέρδισε πάνω από είκοσι βραβεία -μεταξύ αυτών 3 Όσκαρ (ήταν υποψήφιο για άλλα 8), 5 Χρυσές Σφαίρες και 1 Βραβείο Γκράμι. Οι ατάκες της έχουν μείνει στην κινηματογραφική ιστορία, ενώ το μασελάκι που φορούσε ο θρυλικός Μάρλον Μπράντο για να μιλά με τον χαρακτηριστικό τρόπο του Δον Βίτο Κορλεόνε φυλάσσεται στο Mουσείο Κινηματογράφου...
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: The Godfather A' )

                                 


ΠΛΗΓΩΜΕΝΗ  ΑΝΟΙΞΗ                                             10 Απριλίου   2021

Η Άνοιξη, ως περίοδος Αναγέννησης και άνθησης, συχνά αποτελεί συνώνυμο της ζωής και της ευτυχίας. Ωστόσο, καμιά γέννα δεν προκύπτει χωρίς ωδίνες και μάλιστα – σε ορισμένες περιπτώσεις- ο πόνος ξεπερνά κατά πολύ και επισκιάζει την ακμή της φυσικής ομορφιάς. Υπάρχουν και εκείνες οι περιπτώσεις της «πληγωμένης» Άνοιξης, τόσο σε προσωπικό, κοινωνικό ή και εθνικό επίπεδο. Άλλωστε, από προσωπική εμπειρία πια, βιώνει όλος ο πλανήτης σχεδόν την δεύτερη κατά σειρά «μαύρη» άνοιξη, λόγω της πρόσφατης πανδημίας.
Ας δούμε λοιπόν κάποιες ανάλογες περιπτώσεις Άνοιξης, όπως αυτές αποτυπώνονται στην Ποίηση...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Πληγωμένη Άνοιξη)

                                 


REQUIEM FOR A DREAM                                              31 Μαρτίου   2021

Το  «Requiem for a Dream» είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ αμερικανικής παραγωγής που κυκλοφόρησε  στις 2/10/2000 και αποτελεί κινηματογραφική μεταφορά της ομώνυμης νουβέλας του 1978. Η νουβέλα γράφτηκε από τον Χιούμπερτ Σέλμπι ενώ την κινηματογραφική μεταφορά σκηνοθετεί ο Ντάρεν Αρονόφσκι και πρωταγωνιστούν οι Έλεν Μπέρστιν, Τζάρεντ Λίτο, Τζένιφερ Κόνελι και Μάρλον Γουέιανς. Η ταινία  προβλήθηκε εκτός συναγωνισμού στο Φεστιβάλ των Καννών  και έλαβε θετικές κριτικές με την κυκλοφορία του στις ΗΠΑ. Η Μπέρστιν μάλιστα  ήταν υποψήφια για βραβείο Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου για την παράσταση της.
Ο Αρονόφσκι κηδεύει το αμερικανικό όνειρο της οικογενειακής ευτυχίας και της κοινωνικής καταξίωσης, ενσαρκώνοντας  με την εξαιρετική σκηνοθεσία του διάφορες μορφές εθισμού και μονομανίας που φτάνουν ως την ολοκληρωτική αποδόμηση της ανθρώπινης προσωπικότητας και αξιοπρέπειας... 
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: Requiem for a dream )

                                 


ΟΠΤΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ                                            12 Μαρτίου   2021

Δημοφιλές λογοτεχνικό μοτίβο στην ποίηση αποτελούν οι γυναικείες οπτασίες. Παρουσιάζονται αναπάντεχα στον ήρωα του έργου κυριαρχώντας με υπερφυσικό τρόπο στον περίγυρο, δαμάζοντας ακόμα και τα φυσικά στοιχεία. Οι μορφές αυτές, αιθέριες και σχεδόν άυλες, είναι απείρως γοητευτικές και εξιδανικευμένες, σε βαθμό που αγγίζουν τα αρχέτυπα πρότυπα της γυναικείας φύσης αποκτώντας έτσι τις ιδανικές διαστάσεις μιας υψηλής ιδέας, όπως η Αγάπη, η Ελευθερία, η Πίστη, η Μητρότητα και όποια άλλη διάσταση ακόμα και πέρα από τα εγκόσμια. Κι ενώ γεννούν μια παλέτα συναισθημάτων στους ήρωες, από την τρυφερότητα ως τον σπαραγμό με απόλυτη διάθεση ν’ ανοίξουν κάθε εσωτερική πληγή τους και να γιατρευτούν, μάλλον καταφέρνουν το αντίθετο. Οι οπτασίες αυτές δεν είναι αγγελικές, αλλά μάλλον αμφίσημες και λειτουργούν τελικά ανασταλτικά και συχνά παραπλανητικά στην επίτευξη των στόχων, ενώ συχνά λειτουργούν και ως προάγγελοι θανάτου...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net:  Οπτασίες στην ποίηση )

                                 


  ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΙΑΝΟΥ (The piano)                                    27  Φεβρουαρίου   2021

H  αυστραλιανή δραματική ταινία παραγωγής 1993 σε σκηνοθεσία και σενάριο της Τζέιν Κάμπιον είναι ένα έργο τέχνης, με την συγκλονιστική μουσική του Μάικλ Νάιμαν να ηχεί στ’ αυτιά του θεατή για  μέρες μετά και την μοναδική φωτογραφία του Στιούαρτ Ντράιμπεργκ να δημιουργεί σκηνές που κάλλιστα θα μπορούσαν να είναι πίνακες ζωγραφικής: το πιάνο στην ακτή, κατόπιν βυθισμένο στην θάλασσα, ο βάλτος, τα γυμνά σώματα και τόσες άλλες εικόνες.  Η νεοζηλανδή σκηνοθέτης αγγίζει τα όρια του περφεξιονισμού και δίκαια τιμήθηκε με μια σειρά διακρίσεων για το επίτευγμά της: τον  Χρυσό Φοίνικα και το βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού στο Φεστιβάλ Καννών, οχτώ  υποψηφιότητες για Όσκαρ, μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας κερδίζοντας τα βραβεία Πρωτότυπου Σεναρίου, Α’ Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της Χάντερ και Β’ Γυναικείου Ρόλου για την Πάκουιν σε ηλικία μόλις 11 ετών. Η Χάντερ βραβεύτηκε επίσης με BAFTA και Χρυσή Σφαίρα  Α’ Γυναικείου Ρόλου. Φυσικά οι συντελεστές του έργου  το απογείωσαν στους βασικούς αλλά και δευτερεύοντες ρόλους, αποδίδοντας άκρως ρεαλιστικά κάθε ανθρώπινο συναίσθημα...
Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr:  Μαθήματα Πιάνου (The Piano)

                                 


ΕΡΩΤΑΣ ΜΕΧΡΙ  ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΜΑ ΠΑΡΑΠΕΡΑ...           9  Φεβρουαρίου   2021

Η δύναμη του Έρωτα αναμφισβήτητα αποτελεί κινητήριο έναυσμα για κάθε πράξη, κάθε μορφής δημιουργία. Οι αποχρώσεις της ποικίλες, πολυδιάστατες, διαχρονικές. Δεν είναι όμως λίγες οι φορές που ο Έρωτας μπορεί να σπρώξει τον άνθρωπο σε σκοτεινές ατραπούς που μοιάζουν τόσο πολύ με αυτούς του θανάτου, του εκούσιου αφανισμού. Όταν το υποκείμενο αισθάνεται τόσο πολύ την ανάγκη του άλλου, πρόθυμα θυσιάζει κάθε πτυχή του εγώ του, της ύπαρξής του. Έτσι, λοιπόν, δεν είναι σπάνιο φαινόμενο η ταύτιση των δύο αυτών τεράστιων και αντιφατικών παρορμήσεων: του πάθους και του θανάτου. Όταν μάλιστα αυτά τα δύο στοιχεία «παντρεύονται» μεταξύ τους στον χώρο της ποίησης μας δίνουν αριστουργήματα που ταυτόχρονα αναδεικνύουν αφενός την ανάγκη για ένωση με το αντικείμενο του πόθου, αφετέρου για τον ολοκληρωτικό αφανισμό τόσο του υποκειμένου όσο και του αντικειμένου. Με αυτόν τον τρόπο, έρωτας και θάνατος από αντιφατικές έννοιες καταντούν ταυτόσημες, καθώς η δύναμη του πρώτου είναι τέτοια που παραβιάζει κάθε ανθρώπινο όριο...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Έρωτας μέχρι θανάτου και ακόμα παραπέρα...)

                                 


ΤΑ ΤΡΙΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΡΙΣΤΟΦ ΚΙΣΛΟΦΣΚΙ                   2  Φεβρουαρίου   2021

Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα
Η αναζήτηση της ψυχής, της αγάπης και τα ιδανικά που ήθελε ο Κριστόφ Κισλόφσκι  να εξετάσει πώς υλοποιούνται και τι σημαίνουν σήμερα. Η λύτρωση από τα βάσανα της ύπαρξης, η επίτευξη συναισθηματικής και ηθικής ισορροπίας, τόσο εσωτερικής όσο και εξωτερικής...
Η τριλογία του Κισλόφσκι «Τρία χρώματα» (1993-4)  θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα κινηματογραφικά αριστουργήματα και το κύκνειο άσμα του σκηνοθέτη.  Αποτελείται από τις ταινίες Μπλε, Λευκή και Κόκκινη, τα χρώματα  δηλαδή της γαλλικής σημαίας, που αντανακλούν  τις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης: το μπλε συμβολίζει την ελευθερία, το λευκό την ισότητα και το κόκκινο την αδελφοσύνη. Το σενάριο και των τριών γράφτηκε από τον ίδιο τον σκηνοθέτη, σε συνεργασία με τον Κριστόφ Πισίεβιτς, ενώ την  μουσική συνέθεσε ο Ζμπίγκνιεφ Πρέισνερ...
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: Τα τρία χρώματα του Κριστόφ Κισλόφσκι)

                                 


 ΟΙ ΑΠΟΚΛΗΡΟΙ ΤΟΥ Μ.ΚΑΡΑΓΑΤΣΗ                             14  Ιανουαρίου   2021

Ο Δημήτρης Ροδόπουλος ψυχογραφεί με εξαίρετο και διεισδυτικό τρόπο τους χαρακτήρες των έργων του. Εκεί ακριβώς έγκειται μια από τις μεγαλύτερες συγγραφικές αρετές (του): δεν αφηγείται απλώς, ενσαρκώνει. Οι ήρωές του προέρχονται άλλοτε από ανώτερες κοινωνικές τάξεις (όπως στην Μεγάλη Χίμαιρα ή τον Κίτρινο Φάκελο), άλλοτε από κατώτερα και εξαθλιωμένα κοινωνικά στρώματα(όπως το Δέκα), που αποκτούν σάρκα και οστά παρασύροντας τον αναγνώστη στην δίνη των προσωπικών τους ιστοριών. Για τον λόγο αυτό άλλωστε ο Μ. Καραγάτσης είναι ένας γνήσιος εκπρόσωπος του Νατουραλισμού με πρωταγωνιστές τους απόκληρους, κατατρεγμένους ήρωες, που απεικονίζουν την ανθρώπινη σκληρότητα μέσα στο αποπνιχτικό κλίμα της μιζέριας και της κοινωνικής απομόνωσης.
Αξιομνημόνευτη είναι μια συγκεκριμένη κατηγορία ηρώων, οι απόκληροι. Άτομα που ζουν στο περιθώριο παράλληλες μοναχικές ζωές, αναζητώντας πάντα μάταια την ενσωμάτωσή τους στην ζωή και στην συντροφικότητα, συχνά με παράδοξους τρόπους...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Οι απόκληροι στον Μ.Καραγάτση)

                                 


ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ   (ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ)                           12  Ιανουαρίου   2021

Ήμουν από εκείνους που η καραντίνα δεν επέφερε μεγάλες αλλαγές στην ζωή τους, πλην των ταξιδιών, που δεν είναι απλά αναψυχή για εμένα αλλά μια μεγάλη αναζήτηση. Επειδή όμως εργάζομαι από το σπίτι, δεν άλλαξε σε πρακτικό επίπεδο ιδιαίτερα η καθημερινότητά μου, πέρα από τον φόβο της αρρώστιας, που έτσι κι αλλιώς υπήρχε και πριν σε άλλη μορφή.
Μεγαλώνοντας,  δυστυχώς χάνουμε φίλους και αγαπημένους και εξοικειωνόμαστε με την ιδέα της απώλειας. Αυτό που με εντυπωσίασε κυρίως είναι το πόσοι άνθρωποι ζούσαν μια «κανονική» ζωή γεμάτη δράση, εντελώς «ανυποψίαστοι» για την σκληρή πραγματικότητα... 
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: Επανεκκίνηση)

                                 


ΣΗΚΩΣΕ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΦΑΝΑΡΙΑ                                        22  Δεκεμβρίου   2020
(DA HONG DENG LONG GAO GAO GUA)

Στις 20 Δεκεμβρίου 1991 ο Κινέζος σκηνοθέτης  Yimou Zhang παρουσιάζει στις κινηματογραφικές αίθουσες το τρίτο μέρος της τριλογίας με τίτλο  DA HONG DENG LONG GAO GAO GUA (οι προηγούμενες ταινίες ήταν το Red Sorghum και Judou). Η ταινία υπήρξε υποψήφια για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας (Χονγκ Κονγκ), κέρδισε το βραβείο BAFTA στην κατηγορία Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας (Χονγκ Κονγκ) και απέσπασε άλλα τρία  βραβεία στο Φεστιβάλ Βενετίας: Βραβείο Elvira Notari (Yimou Zhang), βραβείο FIPRESCI (Yimou Zhang), Αργυρός Λέοντας (Yimou Zhang). Η ταινία επίσης ήταν υποψήφια για Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ Βενετίας. Οι βασικοί συντελεστές της υπήρξαν οι Chu Xiao, Cuifen Cao, Jingwu Ma, Li Gong, Lin Kong, Qi Zhao, Saifei He, Shuyuan Jin, Weimin Ding, Zhengyin Cao, Zhihgang Cui, ενώ η γλώσσα της ταινίας είναι κινεζική Mandarin.Η υπέροχη φωτογραφία, τα σκηνικά μέσα στο αρχοντικό με κυρίαρχες αντιθέσεις το κατακόκκινο χρώμα των φαναριών και το γκρίζο/ άσπρο του αρχοντικού σε συνδυασμό με την έξοχη ερμηνεία των συντελεστών και την σκηνοθεσία του Γιμού, αποτελούν μερικούς από τους λόγους που η ταινία αυτή απέσπασε τόσες διακρίσεις. Ωστόσο, πέρα από το τεχνικό κομμάτι, όλο αυτό το καλοδουλεμένο αισθητικά σκηνικό αποτελεί οξεία καταγγελία κατά του ανάλγητου πατριαρχικού συστήματος κατά το 1920....
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: Σήκωσε τα κόκκινα φανάρια)

                                 


ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ              19  Δεκεμβρίου   2020

Τα Χριστούγεννα αποτελούν ορόσημο όχι μόνο στον θρησκευτικό κόσμο, αλλά και στην Τέχνη. Και αυτό συμβαίνει, γιατί η θεία Γέννηση αποτελεί την απόλυτη ενσάρκωση της ανθρώπινης ελπίδας για την λύτρωση από τα δεσμά του Θανάτου. Όπως είναι φυσικό, η παγκόσμια λογοτεχνία μας παρέχει έναν πλούτο έργων με Χριστουγεννιάτικο φόντο, το ίδιο και η εγχώρια δημιουργία.
Ενδεικτικά επιλέγω δύο έργα, το «Άνθος του Γιαλού» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και το «Θείον Όραμα» του Ανδρέα Καρκαβίτσα. Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει η ίδια αίσθηση ευλάβειας προς το θαύμα της θείας Ενσάρκωσης, ανακατεμένη με χαρά αλλά και πίκρα, καθώς οι δύο εγκιβωτισμένες ιστορίες μιλούν για χωρισμό και νοσταλγία των οικογενειακών κατά κόρον γιορτών. Ο εγκιβωτισμός λοιπόν είναι ένα κοινό στοιχείο στα δύο διηγήματα, καθώς οι χριστουγεννιάτικες ιστορίες αναφέρονται μέσα από το στόμα ενός εκ των ηρώων και χρονικά αποτελούν μια αναδρομή στο βαθύ και απροσδιόριστο παρελθόν. Και στις δύο ιστορίες υπάρχει έντονο το υγρό στοιχείο, η θάλασσα, που χωρίζει τους ήρωες από το σπίτι και την οικογενειακή εστία, κάτι που γίνεται ιδιαίτερα επώδυνο και αισθητό κατά την περίοδο των Χριστουγέννων...
(Διαβάστε την συνέχεια στο  τοβιβλίο.net:Χριστουγεννιάτικες ιστορίες στην λογοτεχνία)

                                 


"ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΠΑΡΑΦΡΟΝΕΣ": Ο ΛΥΚΟΣ ΤΗΣ ΣΤΕΠΑΣ                  9  Δεκεμβρίου   2020

Ο «Λύκος της στέπας» (1927) του Χέρμαν Έσε (HESSE HERMANN, NOBEL 1946) δεν είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται εύκολα, ανώδυνα. Ένα ευχάριστο ανάγνωσμα για να περνάει κανείς την ώρα του, ας πούμε, ή ένας αστυνομικός γρίφος προς επίλυση. Είναι ένα από αυτά τα βιβλία που σε σοκάρουν, σε χτυπούν με δύναμη στον τοίχο, σε ρουφούν στις δίνες τους και – μόλις το τελειώσεις- αναρωτιέσαι τι διάβασες και αυτόματα αισθάνεσαι την ανάγκη να το ξαναδιαβάσεις από την αρχή με κριτικό μάτι αυτήν την φορά, πέρα από το αρχικό συναισθηματικό μούδιασμα. Τελικά, όσες φορές και να διαβαστεί ένα τέτοιο βιβλίο, δεν είναι ποτέ αρκετό. Πάντα ανακαλύπτεις νέες πτυχές σε αυτά που θέλει(ς) να πει ο συγγραφέας και πάντα – αλίμονο!- βρίσκει τον τρόπο να σε «χαστουκίζει». Ο λύκος συνεχίζει να βρυχάται μέσα μας, ο δικός μας λύκος…
(Διαβάστε την συνέχεια στο  τοβιβλίο.net:"Μόνο για παράφρονες": ο Λύκος της στέπας)

                                 


"IL POSTINO": Η ΠΟΙΗΣΗ, ΟΙ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ Η ΘΑΛΑΣΣΑ        30  Νοεμβρίου   2020

Ένα   κινηματογραφικό «διαμάντι» είναι και ο «Ταχυδρόμος» («Il postino», 1994) γυρισμένο στην Σαλίνα, ένα μικρό νησάκι στα νότια  της Ιταλίας. Τι να πρωτοπεί κανείς γι’ αυτό το λυρικό δημιούργημα/ ύμνο στην ποίηση και στην ανθρωπιά σε σκηνοθεσία Μάικλ Ράντφορντ, παραγωγή Μάριο Τσέκι Γκόρι, Βιτόριο Τσέκι Γκόρι, Γκαετάνο Ντανιέλε, «ντυμένη»  την υπέροχη μουσική του  Λουίς Ενρίκεζ Μπακάλοφ και απεικονισμένη από τον φωτογραφικό φακό του Φράνκο Ντι Τζιάκομο.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στο μικρό νησί, όπου ο φτωχός Μάριο (Μάσιμο Τροίζι) εγκαταλείπει τα «θλιμμένα δίχτυα» του πατέρα του και αναλαμβάνει προσωρινά την θέση του ταχυδρόμου.  Το γεγονός αυτό θα τον φέρει σε επαφή με τον τότε εξόριστο – λόγω των πολιτικών του φρονημάτων- διάσημο ποιητή Πάμπλο Νερούντα. Ανάμεσά τους αναπτύσσεται ειλικρινής φιλία, καθώς ο αγνός ψαράς βυθίζεται στην μαγεία της ποίησης και των … «μεταφορών»...
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: IL POSTINO: η ποίηση, οι μεταφορές και η θάλασσα.)

                                 


"ΚΕΝΑ ΔΟΧΕΙΑ": ΝΑΝΑ, ΜΑΝΤΑΜ ΜΠΟΒΑΡΥ                     13  Νοεμβρίου   2020

Η παραβολή του «κενού δοχείου», δηλαδή η ακόρεστη επιθυμία, η απληστία που είναι αδύνατον να δαμαστεί ή να κατευναστεί, προβάλλει στα έργα του 19ου αιώνα μέσα από λογοτεχνικές δημιουργίες που ακροβατούν ανάμεσα στον οξύ ρομαντισμό και στον αδυσώπητο νατουραλισμό. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν η «Νανά» του Εμίλ Ζολά (1880) και η «Μαντάμ Μποβαρύ» του Γκουστάβ Φλωμπέρ (1857). Δυο γυναικείες φιγούρες, της εταίρας και της ερωμένης, που οι τρομερές παρορμήσεις και τα πάθη τους τις αντιδιαστέλλουν στις αδύναμες αρσενικές παρουσίες και κατ’ επέκταση στο κοινωνικό και πολιτικό καθεστώς της εποχής. Πίσω από ένα εκθαμβωτικό «φαίνεσθαι» της χλιδής και του ηδονισμού μιας κοινωνίας που φθίνει, υπάρχει η αποφορά της σήψης της ηθικολογίας και του «καθωσπρεπισμού», στοιχεία που οι συγκεκριμένες ηρωίδες έφεραν στο φως με την ατίθαση ζωή και τον αποτρόπαιο θάνατό τους. Η Β’ Αυτοκρατορία της Γαλλίας, η υψηλή κοινωνία του Παρισιού δεν είναι παρά ένα «κενό δοχείο» που αδυνατεί- παρά τις μάταιες προσπάθειες- να γεμίσει. Δεν είναι τυχαίο, που και οι δύο ηρωίδες διαθέτουν «ανδρικά» χαρακτηριστικά δύναμης, προκειμένου να καυτηριαστεί η αδυναμία των αρσενικών και κατ’ επέκταση των πολιτικών και κοινωνικών πατριαρχικών προτύπων...
(Διαβάστε την συνέχεια στο  τοβιβλίο.net: "Κενά Δοχεία": Νανά, Μαντάμ Μποβαρύ)

                                 


CINE PARADISO/ΣΙΝΕΜΑ Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ                         31  Οκτωβρίου   2020

Πρόκειται για  ιταλική ταινία του 1988 σε σκηνοθεσία και σενάριο του Τζουζέπε Τορνατόρε, που προβλήθηκε με μεγάλη επιτυχία κερδίζοντας  το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, το Βραβείο BAFTA Καλύτερης Μη αγγλόφωνης Ταινίας, τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινία και το Μέγα Βραβείο στο 42ο φεστιβάλ των Καννών (μαζί με το «Πολύ όμορφη για σένα»).
Και διόλου άδικα, καθώς η ταινία αποτελεί ένα εξαίρετο δείγμα σκηνοθεσίας, υποκριτικής, ενώ διαδραματίζεται στην γραφική Σικελία, συγκεκριμένα στο χωριό Τζιανκάλντο. Τον βασικό ρόλο του μικρού/έφηβου Τότο και του ώριμου, καταξιωμένου Σαλβατόρε Ντι Βίτα ενσάρκωσαν με την σειρά οι: Σαλβατόρε Κάσιο, Μάρκο Λεονάρντι και Ζακ Περέν.
Όλα ξεκινούν στην Ρώμη της δεκαετίας του ’80, όπου ο καταξιωμένος σκηνοθέτης Σαλβατόρε Ντι Βίτα, επιστρέφοντας από επαγγελματικές υποχρεώσεις αργά το βράδυ στην αγκαλιά της ερωμένης του, πληροφορείται το μήνυμα της μητέρας του (Πουπέλα Μάτζιο) πως ο Αλφρέντο πέθανε και την επόμενη μέρα ήταν προγραμματισμένη  η κηδεία του. Ο Σαλβατόρε ταράζεται και περνά την νύχτα άγρυπνος πνιγμένος στις αναμνήσεις από την γενέτειρά του, την οποία έχει να επισκεφτεί τριάντα χρόνια... 
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr:Cine Paradiso)

                                 


ΜΑΥΡΟΣ ΚΑΒΑΛΑΡΗΣ                                                   13  Οκτωβρίου   2020

Η μορφή τού ιππέα που τρέχει κυνηγημένος ενάντια στο θνητό πεπρωμένο του και στην Μοίρα αποτελεί συχνό λογοτεχνικό μοτίβο σε πολλές χώρες. Στην ουσία πρόκειται για έναν αδιέξοδο, άνισο αγώνα, μια απέλπιδα προσπάθεια να ξεφύγουμε από τον θάνατο και την φθορά. Η ένταση αυτής της μάχης απεικονίζεται στον καλπασμό του αλόγου σαν μια μάταιη πράξη φυγής. Επιλεκτικά αναφέρω δυο παραδείγματα: «Το Ξωτικό» του Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε (1749-1832) και το ελληνικό δημώδες άσμα «Του νεκρού αδερφού», όπου ο μακάβριος καβαλάρης στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου πραγματοποιεί την τελευταία του ξέφρενη κούρσα...
(Διαβάστε την συνέχεια στο  τοβιβλίο.net: Μαύρος Καβαλάρης)

                                 


BREAKING THE WAVES (ΛΑΡΣ ΦΟΝ ΤΡΙΕΡ, ΜΕΡΟΣ Β΄)             25  Σεπτεμβρίου   2020

Ο Λαρς Βον Τρίερ ταράζει για άλλη μια φορά το κινηματογραφικό στερέωμα με την ταινία «Δαμάζοντας τα κύματα» (πρεμιέρα στην Ελλάδα το 2/3/1996), της οποίας αναλαμβάνει το σενάριο και την σκηνοθεσία, ενώ τους βασικούς ρόλους ερμηνεύουν οι Έμιλι Γουότσον, Στέλαν Σκάρσγκαρντ, Κάθριν Κάλτριτζ, Ζαν-Μαρκ Μπαρ, Άντριαν Ρόλινς, Τζόναθαν Χάκετ, κ.ά. Μάλιστα, η πρωταγωνίστρια αποσπά κάμποσα βραβεία για την ερμηνεία της και όχι άδικα. Και η ταινία αυτή χωρίζεται σε τμήματα/ενότητες που τιτλοφορούνται και σηματοδοτούνται από ένα διαφορετικό τραγούδι, καθώς ξετυλίγεται η ιστορία (για παράδειγμα, ο Γάμος, Αμφιβολία, η Κηδεία, κλπ). Ενδεικτικά, ένα από τα τραγούδια που ακούγονται στην ταινία είναι το Suzanne του Leonard Cohen, που κρύβει μια ιστορία ανεκπλήρωτων ονείρων.
 Όλα ξεκινούν με τον γάμο του Jan και της Bess στην επαρχία της  συντηρητικής και προτεσταντικής Σκωτίας...
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr: Breaking the waves (αφιέρωμα στον Λαρς Φον Τρίερ, μέρος Β')

                                 


 ΒΡΙΚΟΛΑΚΕΣ                                                           18  Σεπτεμβρίου   2020

Οι Βρικόλακες, οι απέθαντοι ή όπως αλλιώς αποκαλούνται, δεν θα μπορούσαν να λείπουν από την λογοτεχνία. Πρόκειται για τα πλάσματα που αψηφούν τους φυσικούς νόμους και παραβιάζουν το σύνορο που διαχωρίζει τον κόσμο των ζωντανών από αυτόν των νεκρών έχοντας συνήθως ένα αίτημα. Το ζητούμενο αυτό είναι τόσο ισχυρό που δεν αφήνει ούτε τον νεκρό ν’ αναπαυθεί στην λήθη ώσπου να το εκπληρώσει, αλλά ούτε και τους ζωντανούς οι οποίοι εμπλέκονται σε αυτό. Ίσως πάλι να πρόκειται για την λαχτάρα του ανθρώπου να κρατηθεί με κάθε τρόπο στην ζωή και να μην αποχωριστεί όσους αναγκαστικά αφήνει πίσω του. Οι Βρικόλακες λοιπόν, ζώντας στο μεταίχμιο αυτών των δύο κόσμων, είναι πλάσματα αποτρόπαια, τρομαχτικά, αλλά ασκούν παντοδύναμη γητεία στους οικείους τους...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Βρικόλακες)

                                 


DOGVILLE, ΛΑΡΣ ΦΟΝ ΤΡΙΕΡ (ΜΕΡΟΣ Α')                             31   Αυγούστου   2020

Ο  Λαρς φον Τρίερ (30 Απριλίου 1956, Δανός σκηνοθέτης και σεναριογράφος)  αποφασίζει το 2003 να αποδομήσει  για άλλη μια φορά με ανελέητο τρόπο το αμερικανικό όνειρο και  υπογράφει την σκηνοθεσία και το σενάριο της ταινίας Dogville, που  αποτελεί την πρώτη ταινία της τριλογίας USA – Land of Opportunities (ακόλουθες είναι η Manderlay (2005) και η Wasington (2007)).
Η ταινία υπήρξε συνυποψήφια για το σημαντικό βραβείο Χρυσού Φοίνικα το 2003, στο Φεστιβάλ των Καννών, με πρωταγωνιστές τους Νικόλ Κίντμαν, Πολ Μπέτανι, Λορίν Μπακόλ, Stellan Skarsgård, Τζέιμς Κάαν και άλλους. Ο Τρίερ μέσα από επιρροές από το επικό θέατρο του Μπρεχτ  και την τραγική ειρωνεία για άλλη μια φορά θα διχάσει, θα ταράξει με την καλλιτεχνική του κραυγή, απαλλαγμένη από τεχνητά εφέ και επιτηδεύματα (σύμφωνα με το δόγμα 95, του οποίου είναι ιδρυτής)....
(Διαβάστε την συνέχεια στο e-musa.gr:  Dogville, αφιέρωμα στον Λαρς Φον Τρίερ (Μέρος Α')

                                                 

Ο ΒΕΡΘΕΡΟΣ, Ο ΓΚΑΙΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΦΩΣ                                 28   Αυγούστου   2020

Τι να γράψει κανείς γι’ αυτήν την πολυσχιδή προσωπικότητα; Το σύνθετο αυτό έργο το έχουν αναλάβει όλα αυτά τα χρόνια μεγάλες μορφές των γραμμάτων και των επιστημών και είναι βέβαιο πως θα συνεχίσουν να το κάνουν και στο μέλλον. Ο Γκαίτε αποτελεί ένα κράμα πολλών ιδιοτήτων, ποιητής, πολιτικός, αυλικός, παιδαγωγός, επιστήμονας, θεατρικός, πεζογράφος, οικονομολόγος, στοχαστής κ.ά. Λόγω της ασύλληπτης φύσης του, ανέκαθεν υπήρξε αντικείμενο μελέτης, ακόμα και ο ίδιος παραδέχεται την πολυπλοκότητα της σκέψης του, που γρήγορα περνά σε άλλα επίπεδα και αναιρεί τα προηγούμενα. Κάτι σαν τις εναλλαγές της θάλασσας, που ο κοινός νους αδυνατεί ν’ ακολουθήσει.
Στο άρθρο αυτό λοιπόν θα γίνει μια απόπειρα προσέγγισης του νεανικού του έργου, τον «Βέρθερο» (1774), που σημείωσε μεγάλη επιτυχία στην εποχή του – και όχι μόνο- και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Ο Βέρθερος,ο Γκαίτε και το Φως)

                                              


ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ-ΒΥΡΩΝ ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ                          7   Αυγούστου   2020
(Δυο αντισυμβατικές ποιητικές φωνές)


Ο ρόλος του ποιητή ανέκαθεν διαδραματιζόταν «μέσα» στην εποχή του και στην επικαιρότητα, αλλά ταυτόχρονα μακριά. Ή μάλλον καλύτερα αποστασιοποιημένα από τους αποδέκτες, από την ίδια την ζωή συχνά. Μακριά και συχνά κόντρα, ενάντια σε κάθε κατεστημένο και γενική αποδοχή. Δυο μεγάλοι τέτοιοι ποιητές υπήρξαν ο Κωσταντίνος Καρυωτάκης και ο Βύρων Λεοντάρης. Αντίθετοι με την πραγματικότητα, πολέμιοι, ανένταχτοι, τολμώντας με την ποίησή τους να μην υπηρετούν την γενική τέρψη και αποδοχή, αλλά να στήνονται ενώπιόν της με στίχους- καρφιά...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Κώστας Καρυωτάκης-Βύρων Λεοντάρης)

                                              

ΤΑΞΙΔΙ  ΜΕ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΟ                                               3   Αυγούστου   2020
(αφιέρωμα στον Άγγελο Τερζάκη)


Τα καλοκαίρια, όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, τα περνούσαμε στο αγρόκτημα, λίγα χιλιόμετρα έξω από το Ναύπλιο. Μέσα στα δροσερά περιβόλια βιώναμε δροσερές έναστρες νύχτες γεμάτες από ήχους νυχτόβιων ζώων, ενώ την ημέρα η παιδική μας φύση πάσχιζε να εκτονωθεί σε ατελείωτα παιχνίδια και συναντήσεις φίλων και συγγενών. Ένας από τους αξιομνημόνευτους οικογενειακούς φίλους του πατέρα υπήρξε ο Άγγελος Τερζάκης (16 Φεβρουαρίου 1907 – 3 Αυγούστου 1979) σημαντικός Έλληνας λογοτέχνης της γενιάς του ’30 και δοκιμιογράφος, γέννημα του Ναυπλίου. Το πόσο σημαντικός βέβαια υπήρξε το ανακάλυψα πολύ αργότερα μέσα από το έργο του. Ωστόσο, το μυθιστόρημά του «Ταξίδι με τον Έσπερο» (1946) απεικονίζει με ακρίβεια εκείνα τα αξέχαστα γλυκόπικρα καλοκαίρια στα περιβόλια από πορτοκαλιές ή ελιές, που στιγμάτισαν το πέρασμά μας από την παιδικότητα στην εφηβεία και κατόπιν στην ωρίμανση. Και ποιος ξέρει, μια και ο συγγραφέας υπήρξε φιλοξενούμενός μας στο πατρικό αγρόκτημα ίσως να περιγράφει ένα αυτούσιο κομμάτι του....
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Ταξίδι με τον Έσπερο)

                                              

Ο ΜΑΓΕΙΡΑΣ,Ο ΚΛΕΦΤΗΣ, Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΕΡΑΣΤΗΣ ΤΗΣ    17   Ιουλίου  2020
(αφιέρωμα στον Peter Greenaway)


Στις 23 Νοεμβρίου 1989 κάνει πρεμιέρα στην Ελλάδα η ταινία του Βρετανού Peter Greenaway με τον παράξενο τίτλο «Ο Μάγειρας, ο Κλέφτης, η Γυναίκα του και ο Εραστής της» / The Cook the Thief His Wife & Her Lover (αγγλική, γαλλική και ολλανδική παραγωγή). Η ταινία κατατάσσεται στην κατηγορία της μαύρης κωμωδίας και όχι άδικα, ωστόσο η μοναδικότητά της και ο αιρετικός χαρακτήρας της θα σοκάρουν πολλούς θεατές. Το χιούμορ είναι πράγματι κατάμαυρο και ενοχλητικό, η ειρωνεία αμείλικτα διαπεραστική και η απεικόνιση της ανθρώπινης σκληρότητας και του ερωτισμού φτάνει στα άκρα της ωμότητας. Και όλα αυτά μέσα σε σκηνικά με έντονα χρώματα (φωτογραφία: Σασά Βιερνί) και την υποβλητική μουσική υπόκρουση του Michael Nyman. Τίποτα δεν αφήνει στο απυρόβλητο ο Peter Greenaway , καθώς καταγγέλλει την μεγαλομανία και την σήψη της αστικής τάξης, τον υπερκαταναλωτισμό και την αποκτήνωση/ αποδόμηση της κοινωνίας σε όλα τα επίπεδα. Όλα τα αστικά πρότυπα (γκουρμέ γεύσεις, πολυτέλεια, ακριβές συνήθειες) φτάνουν να εξισώνονται με την ευχαρίστηση που πηγάζει από την κατανάλωση υπερβολικής τροφής, την γενετήσια ορμή και την αφόδευση..
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Ο Μάγειρας, ο κλέφτης, η γυναίκα του και ο εραστής της)

                                              

CULPA PATRIS (ΤΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΤΟΡΜ)                             4  Ιουλίου  2020


Ο Θεόδωρος Στορμ (Theodor Storm, 14/9/1817 – 4/7/1888) είναι ένας από τους μεγαλύτερους εκπρόσωπους του Ρομαντισμού της Γερμανίας, που έγραψε λυρικά ποιήματα και νουβέλες. Τα πρώτα ανήκουν στην νεότερη περίοδο της ζωής του, ενώ τα δεύτερα στην περίοδο της ωριμότητας, κατά την οποία η θλίψη και η απώλεια δίνουν το στίγμα τους στην γραφή του, προσδίδοντας έτσι ιδιαίτερη δύναμη στο κείμενο. Το σκηνικό του έργου του είναι η πόλη Χούζουμ στα βορεινά παράλια του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν. Πρόκειται για σύμπλεγμα νησιών που ενώνονται μεταξύ τους με λωρίδες βαλτωμένης γης. Ανάλογα με την εποχή, οι βαλτότοποι αναδύονται, ενώ τον χειμώνα τους καταπίνει το αδηφάγο κύμα. Ουσιαστικά είναι εκτάσεις γης με πρασινάδα, όπου βόσκουν κοπάδια μοσχαριών, πλαισιωμένες με χέρσο κάμπο ολόγυρα. Ο ίδιος ο συγγραφέας, αρχικά ακολούθησε το επάγγελμα του πατέρα του ως δικηγόρος, αλλά τελικά κατέληξε να αφοσιωθεί στην συγγραφή. Εκτός από την πατρίδα του, δραματικό ρόλο έπαιξαν και οι δύο γυναίκες της ζωής του: «η ζωή μου μοιράστηκε ανάμεσα σε μια ζωντανή και μια πεθαμένη», ισχυρίστηκε χαρακτηριστικά ο ίδιος. Με το τελευταίο αναφέρεται στην σύζυγό του Κωστάντσα, που του χάρισε εφτά παιδιά και μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή, και την ερωμένη τότε και μετέπειτα σύζυγο (μια και η Κωστάντζα πέθανε πρόωρα) την Δωροθέα. Στην νουβέλα του με τίτλο «AQUIS SUBMERSUS», που σημαίνει «στο νερό βυθισμένος» διαφαίνεται η απόλυτη κυριαρχία του φόβου του θανάτου, που διαπνέει το έργο του Στορμ,,.
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Culpa partis (αφιέρωμα στον Θεόδωρο Στορμ)

                                              

Ο Μ.ΚΑΡΑΓΑΤΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ                                  19  Ιουνίου  2020


Ο Δημήτριος Ροδόπουλος (23 Ιουνίου 1908 − 14 Σεπτεμβρίου 1960) υπήρξε μια εξέχουσα λογοτεχνική μορφή της γενιάς του ’30 με πλούσιο συγγραφικό έργο και κριτικές θεάτρου στο ενεργητικό του. Αναντίρρητα, ως λογοτέχνης σε τυραννάει ανελέητα, μη μπορώντας ν’ αφήσεις τα έργα του από τα χέρια σου μέχρι το δραματικό τέλος τους, ενώ σε κατακλύζουν δυνατές εντυπώσεις για πολύ καιρό μετά. Το ψευδώνυμό του «Μ. Καραγάτσης» – άλλο ένα σημείο της μυστηριακής προσωπικής γοητείας του και της πολυτάραχης σχέσης με τον πατέρα του- το πήρε από το ρωσικό Μίτια («Αδερφοί Καραμαζώφ») και το καραγάτσι, την φτελιά στην σκιά της οποίας καθόταν και διάβαζε. Υπήρξε ιδιόρρυθμη προσωπικότητα με συγγραφικές εμμονές, όπως τα δίπολα, με κυρίαρχο αυτό του έρωτα στην πιο ακραία του διάσταση και τον τιμωρητικό θάνατο.Υπάρχει ερωτικό πάθος χωρίς θάνατο; διερωτάται διαρκώς ο Καραγάτσης και η απάντηση έρχεται συντριπτική στα έργα του πως αναμφίβολα όχι («Ο Εωσφόρος και ο Αρχάγγελος πάνε μαζί», Η Μεγάλη Χίμαιρα)...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Ο Μ.Καραγάτσης και οι γυναίκες)

                                              

Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ - ΦΡΑΝΤΣ ΚΑΦΚΑ                                   3 Ιουνίου  2020


Η μετάβαση του Γκρέγκορ Σάμσα (ή μήπως Κάφκα;) από τον κόσμο των ανθρώπων σε εκείνον των εντόμων γίνεται απότομα, απλά και καταλυτικά: «Ένα πρωινό, ο Γκρέγκορ Σάμσα, ξυπνώντας από εφιαλτικό ύπνο, βρέθηκε στο κρεβάτι του μεταμορφωμένος σε τερατώδη κατσαρίδα». Με μοναδικό προειδοποιητικό σημάδι ίσως τον εφιάλτη της προηγούμενης νύχτας, ο Γκρέγκορ από υποταγμένος γιος με μοναδικό σκοπό ζωής την οικονομική διευκόλυνση της οικογένειάς του με αντάλλαγμα ψήγματα αγάπης, αφήνεται στον κόσμο της κατάρρευσης. Εκεί που καθετί απλό, όπως η κίνηση και το άνοιγμα μιας πόρτας ή η σίτιση και η ομιλία, καταντούν καθημερινός επώδυνος αγώνας. Η διαπίστωση είναι τόσο ρεαλιστικά απλή, όσο και τρομαχτική. Αν μάλιστα αναλογιστεί κάποιος την εύθραυστη υγεία, την αγοραφοβία και τα ψυχικά τραύματα του Κάφκα, μπορεί να αισθανθεί την καθημερινότητα ενός ψυχαναγκαστικού και φοβικού ανθρώπου, που πασχίζει καθημερινά να φανεί στους άλλους φυσιολογικός, προκειμένου να παραμείνει ανθρώπινος, άρα αποδεκτός...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Η Μεταμόρφωση)

                                              


Η ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΖΩΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ  ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ              16 Μαΐου  2020


Στον χώρο της λογοτεχνίας έχουν αναπτυχθεί κάθε είδους σχέσεις, ειδικά όταν οι άνθρωποι βρίσκονται σε σημαντικό στάδιο της ζωής τους, όπως αυτό της μοναξιάς, του πένθους ή της ανεπιτήδευτης πρώτης φιλίας. Μάλιστα, οι σχέσεις αυτές συχνά δεν απαντώνται αποκλειστικά ανάμεσα στους χαρακτήρες των έργων, αλλά και στα ζώα, που συχνά γίνονται πιο δεκτικοί αποδέκτες των ανθρώπινων συναισθημάτων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα του ισχυρού δεσμού ανάμεσα στον άνθρωπο και στο ζώο, αποτελούν τα παρακάτω έργα...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Η αγάπη για τα ζώα μέσα από την λογοτεχνία)

                                              


Ο ΑΠΟΧΩΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ                                29  Απριλίου  2020


Ο χωρισμός ανέκαθεν αποτελούσε πηγή έμπνευσης για κάθε μορφή Τέχνης. Όσον αφορά στην λογοτεχνία, πληθώρα έργων έχουν γραφτεί με αφορμή τον αποχωρισμό από το αγαπημένο πρόσωπο, είτε λόγω διαφωνιών/ εμποδίων στην πορεία τους, είτε λόγω θανάτου, του απόλυτου και καταλυτικού χωρισμού. Ενδεικτικά, επιλέγω τρεις περιπτώσεις σπαρακτικού και αφόρητου χωρισμού, η καθεμία με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο έκφρασης στον λογοτεχνικό χώρο...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Ο (απο)χωρισμός στην λογοτεχνία)

                                              


ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ                                        22  Απριλίου  2020


Διασχίζοντας τον Ασπρόκαμπο της ορεινής Κορινθίας, λίγο πριν την Στυμφαλία και το οροπέδιο του Φενεού, υπάρχει μια ερημική διασταύρωση. Εκεί στα δεξιά μας συναντάμε ένα εγκαταλελειμμένο διώροφο σπίτι στο χρώμα της ώχρας, που το κάνει σχεδόν αόρατο μέσα στο δάσος από καρυδιές και καστανιές. Κάθε καλοκαίρι που περνούσα από εκεί για να φτάσω στην αρχαία Φενεό, όπου παραθέριζα, αναρωτιόμουν ποιοι ζούσαν κάποτε  σ'εκείνο το μέρος, πως ζούσαν μέσα στην ερημιά, αλλά κυρίως θεωρούσα πως ήταν η τέλεια κρυψώνα σε καιρό πολέμου. Στο μυαλό μου έρχονταν τότε και οι κρύπτες στα κρυφά ανοίγματα της σκεπής στο άλλο πατρικό του παππού στην Αργολίδα και κατέληγα ν’ αναρωτιέμαι τι θα κάναμε εμείς σε ανάλογη περίπτωση. Η δική μου γενιά δεν γνώρισε πολέμους, ασύμμετρες απειλές και άλλες παρόμοιες καταστάσεις μέχρι σήμερα. Μόνο από αφηγήσεις παλαιότερων ή από λογοτεχνικά/ καλλιτεχνικά έργα, που μας ανατρίχιαζαν, αλλά παράλληλα παρέμεναν τόσο μακριά από εμάς. Τι θα γινόταν λοιπόν «αν»;...
(Διαβάστε την συνέχεια στο Fractal: Στο εργαστήρι του συγγραφέα)

                                              

ΔΕΣΜΩΤΕΣ                                                                15  Απριλίου  2020


Ανέκαθεν ο άνθρωπος θεωρούνταν ευτυχής και υγιής – δηλαδή «φυσικός», φυσιολογικός και  ελεύθερος- όταν ζούσε σε αρμονική σχέση με την φύση. Το μοντέλο αυτό άλλαξε βέβαια με τον σύγχρονο τρόπο ζωής και ο άνθρωπος κατέληξε δέσμιος, έγκλειστος σύμφωνα με το αστικό πρότυπο. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, με βάση την πρόσφατη κατάσταση αιχμαλωσίας/ πανδημίας, εκτιμάται η προσωπική ελευθερία και η επαναξιολόγηση της σχέσης του ανθρώπου με την φύση.
Στην λογοτεχνία υπάρχει η ίδια πεποίθηση και αναφέρω δυο ενδεικτικά παραδείγματα, αυτό του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (4 Μαρτίου 1851 – 3 Ιανουαρίου 1911)  και του Κώστα Καρυωτάκη (30 Οκτωβρίου 1896 – 21 Ιουλίου 1928) αντίστοιχα. Στα έργα τους κυριαρχεί το αντιφατικό δίπολο της ευτυχίας έξω στον φυσικό κόσμο και της δυστυχίας στο αστικό πρότυπο ζωής...
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Δεσμώτες)

                                              

ΞΟΡΚΙΑ ΚΑΙ ΤΟΤΕΜ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ                                      29 Μαρτίου  2020


Τι είναι τα Τοτέμ; Τρομαχτικές μάσκες που χρησιμοποιούνταν από την αρχαιότητα προκειμένου να ξορκίσουν το κακό. Το ίδιο και τα ξόρκια (η επανάληψη σκοτεινών και ακατάληπτων στίχων) , οι κρότοι στα έθιμα (όπως αυτά του Πάσχα ή της Αποκριάς), όλα αυτά τα παράδοξα ευρήματα που επιστρατεύονται σε κάθε δύσκολη εποχή ενάντια στο Κακό, ιδιαίτερα όταν αυτό παίρνει την μορφή του πολέμου ή γενικότερα της κρίσης.
Σε αυτήν την κατηγορία ανήκει και η μεταπολεμική ποίηση, που χαρακτηρίζεται βαθιά αντιπολεμική με τον πιο γλαφυρό και φρικτό τρόπο. Ένας από τους πλέον χαρακτηριστικούς εκπροσώπους της είναι ο Μίλτος Σαχτούρης (Αθήνα, 29 Ιουλίου 1919 – Αθήνα, 29 Μαρτίου 2005), εκπρόσωπος του νεοϋπερρεαλισμού, που αντλεί τα θέματά του από την φρίκη του παγκοσμίου πολέμου, της Κατοχής και του μετέπειτα εμφυλίου, όπως αυτά απεικονίζονται σε αρχετυπικά σύμβολα του συλλογικού υποσυνειδήτου. 
(Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Ξόρκια και Τοτέμ στην ποίηση)

                                              

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΣΚΗΝΕΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ             25 Μαρτίου  2020


Η έβδομη τέχνη μας έχει προσφέρει κατά καιρούς αριστουργήματα που μας έχουν – όχι απλά συγκλονίσει- αλλά έχουν πλάσει ολόκληρες ιδεολογίες και κινήματα. Παρακάτω παραθέτω μια συλλογή από σκηνές/ έργα τέχνης που έχουν μείνει αξέχαστες στο κινηματογραφικό στερέωμα: Σινεμά ο Παράδεισος, οι ζωές των άλλων, ο Άγγλος ασθενής, ο Λαβύρινθος του Πάνα, ο άνεμος χορεύει το κριθάρι...
( Διαβάστε την συνέχεια στο Fractal:"Κινηματογραφικές σκηνές που μας συγκλόνισαν")

                                              

ΠΑΝΔΗΜΙΑ Η΄ ΠΟΛΕΜΟΣ: ΜΙΑ ΑΛΟΓΗ ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ               11 Μαρτίου  2020

Πολλά έχουν ειπωθεί και γραφτεί για τον  Αλπέρ Καμύ (Albert Camus, 7 Νοεμβρίου 1913 – 4 Ιανουαρίου 1960) που μάλιστα βραβεύτηκε στις 17 Οκτωβρίου 1957 με το Νόμπελ λογοτεχνίας συνολικά  για το έργο του. Ωστόσο, θ’ αναφερθώ στο αγαπημένο  μου έργο την «Πανούκλα» (La Peste, 1947), που  φαντάζει ιδιαίτερα επιβλητική και επίκαιρη όσο ποτέ, καθώς θέτει το αιώνιο βασανιστικό ερώτημα: κατά πόσο μπορεί ο άνθρωπος να αποτινάξει την άλογη  αιχμαλωσία  από  τα δεινά του θνητού πεπρωμένου του, που παίρνουν  είτε  τη μορφή πολέμου είτε αυτή των θα-νατηφόρων επιδημιών;  Αν σκεφτούμε μάλιστα την εποχή κατά την οποία γράφτηκε το έργο, μπορούμε να διακρίνουμε τα νωπά τραύματα του πολέμου. Στην σύγχρονη εποχή ωστόσο, υπό την απειλή νέου εχθρού, είτε αυτός είναι μια πανδημία ή μια ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη, η «Πανούκλα» αποκτά σχεδόν επαληθευτικές διαστάσεις...
 (Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: "Άλογη αιχμαλωσία" )  

                                              

"ΤΟ ΣΤΡΙΨΙΜΟ ΤΗΣ ΒΙΔΑΣ" (HENRY JAMES)                           28  Φεβρουαρίου  2020

Ιστορία φαντασμάτων ή γονεϊκή  μονομανία;
Ο Henry James (15 Απριλίου 1843 – 28 Φεβρουαρίου 1916) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς συγγραφείς του 19ου αιώνα και  από τους κύριους εκπροσώπους του ρεαλισμού στην λογοτεχνία. Το διήγημά του «Το στρίψιμο της βίδας» (The Turn of the Screw, 1898) αποτελεί ένα κλασικό δείγμα ιδιαίτερης λογοτεχνικής αξίας, που έχει μεταφραστεί από πολλούς και κυκλοφορεί μέχρι σήμερα στα βιβλιοπωλεία, ενώ έχει αποδοθεί κινηματογραφικά και θεατρικά σε πολλές εκδοχές. Η αμφισημία του, ο πυκνός λόγος, η σύγχυση των ορίων μεταξύ πραγματικότητας και μεταφυσικού είναι μόλις μερικά από τα προτερήματα του έργου που μαρτυρούν ένα πράγμα: ο James καταφέρνει να «παίξει» με το μυαλό μας και  αναπαράγει στον κάθε αναγνώστη τον πιο μύχιο φόβο του.
Η βασική ιστορία παρουσιάζεται  εγκιβωτισμένη στην αφήγηση του Ντάγκλας μια κρύα χειμωνιάτικη νύχτα σε μια σύναξη δίπλα στο τζάκι. Εκεί γίνεται η πρώτη νύξη για τον ευρηματικό τίτλο από τον ίδιο τον αφηγητή...
 (Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: "Το στρίψιμο της βίδας" )  

                                              


ΕΡΩΤΙΚΕΣ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ  ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ                    14  Φεβρουαρίου  2020

Μέσα από την λογοτεχνία έχουμε καρδιοχτυπήσει, έχουμε ζήσει αυτούς τους μοιραίους και παράλληλους έρωτες που ταλαιπωρούν χρόνια όχι μόνο τους ίδιους τους εμπλεκόμενους ήρωες, αλλά και εμάς τους αναγνώστες, που με κομμένη ανάσα παρακολουθούμε τις διακυμάνσεις αυτών των δύσκολων ερώτων και αναμένουμε ως λύτρωση την ένωση των ηρώων, ακόμα και αν είναι η τελευταία τους επαφή πριν τον οριστικό χωρισμό. Διαλέγω επιλεκτικά μερικά δείγματα κειμένων που με την ίδια δύναμη μας ανέστησαν και μας καταβαράθρωσαν... (Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Ερωτικές εξομολογήσεις στην λογοτεχνία )  

                                              


ΦΟΝΙΣΣΕΣ ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ                                                 22 Ιανουαρίου  2020

Συχνά οι δολοφόνοι αποτελούν έναυσμα έμπνευσης για τους λογοτέχνες και μάλιστα σε αυτό οφείλει την ύπαρξή της η κατηγορία της αστυνομικής λογοτεχνίας. Ωστόσο, θα ήθελα να κάνω μνεία σε μια πολύ ιδιαίτερη κατηγορία δολοφόνων που δεν δρα λόγω φθόνου, εκδίκησης ή συμφέροντος, αλλά λόγω ενός ασυγκρίτως πιο ισχυρού συναισθήματος. Πρόκειται για γυναίκες δολοφόνους που έφτασαν να σκοτώσουν ό,τι πολυτιμότερο είχαν στην ζωή τους, δηλαδή αθώα παιδιά, κινούμενες αποκλειστικά από αγάπη δίχως όρια. Κατ’ επέκταση, έγιναν φορείς μιας ολόκληρης αιματοβαμμένης επανάστασης απέναντι σε ένα ακόμα πιο αιματηρό και ανάλγητο κατεστημένο. Δύο κορυφαίες μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας από δύο διαφορετικές ηπείρους ξεχωρίζουν: η Χαδούλα Φραγκογιαννού του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (« Η Φόνισσα», που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό «Παναθήναια» σε συνέχειες από τον Ιανουάριο ως τον Ιούνιο του 1903 και εκδόθηκε από τις εκδόσεις Γεωργίου Φέξη 1912) και η Σηθ της Τόνι Μόρισον («Beloved», «Αγαπημένη», 1988)... (Διαβάστε την συνέχεια στο τοβιβλίο.net: "Φόνισσες στην λογοτεχνία")


                                              


DANGEROUS  LIAISONS                                                            22 Ιανουαρίου  2020

Στις 16 Δεκεμβρίου 1988 η ομώνυμη ταινία σε σκηνοθεσία Στίβεν Φρίαρς κάνει πρεμιέρα στις ΗΠΑ αποσπώντας εκθειαστικές κριτικές, πολλά βραβεία και φυσικά βρίσκει τεράστια απήχηση στο κοινό. Και όχι άδικα. Ένα σημαντικό καστ ηθοποιών, όπως οι Γκλεν Κλόουζ, Τζον Μάλκοβιτς, Μισέλ Φάιφερ, Κιάνου Ριβς, Ούμα Θέρμαν, Σούζι Κουρτς, Μίλντρεντ Νάτγουικ και Πίτερ Καπάλντι ενσαρκώνουν τους βασικούς ρόλους, ενώ αξιοσημείωτη είναι η εμβληματική μουσική του Τζορτζ Φέντον και τα κουστούμια εποχής του Τζέιμς Άτσεσον. Η ταινία βασίζεται στο έργο του Pierre Ambroise François Choderlos de Laclos με τίτλο «Les Liaisons dangereuses» (Οι επικίνδυνες σχέσεις, 1782). Πρόκειται για επιστολικό έργο που μεταφράστηκε στην Ελλάδα από τον Ανδρέα Στάικο ( εκδόσεις "ΑΓΡΑ"), το οποίο στην εποχή του ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων αντίστοιχη με αυτή του έργου του Μαρκησίου ντε Σαντ, καθώς στηλιτεύει τα δολερά «παιχνίδια» της γαλλικής αριστοκρατίας που κατέληγαν συχνά σε ολέθρια αποτελέσματα...( Διαβάστε την συνέχεια στο Fractal: "Επικίνδυνες σχέσεις/ Dangerous Liaisons")

                                              


ΝΑΠΟΛΕΩΝ  ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ                                                        7 Ιανουαρίου  2020


Στις 7 Ιανουαρίου 1944 ο Ναπολέων Λαπαθιώτης βάζει τέλος στην ζωή του με το περίστροφο του πατέρα του Λεωνίδα Λαπαθιώτη (υψηλόβαθμου αξιωματικού του ελληνικού στρατού) στο σπίτι του στα Εξάρχεια (στη συμβολή των οδών Κουντουριώτου και Οικονόμου, κάτω από το λόφο του Στρέφη). Η κηδεία του έγινε τέσσερις ημέρες αργότερα με έρανο των φίλων του. Ο Ν. Λαπαθιώτης (31 Οκτωβρίου 1888 – 7 Ιανουαρίου 1944) θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της νεοσυμβολιστικής και νεορομαντικής σχολής. Ως πολύγλωσσος και πτυχιούχος Νομικής συνεργάστηκε με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες, ενώ το 1907 διετέλεσε ιδρυτικό μέλος του ποιητικού περιοδικού «Ηγησώ», στα δέκα συνολικά τεύχη του οποίου δημοσίευσε δεκαέξι ποιήματα ως το 1908, οπότε το περιοδικό έκλεισε και ο Λαπαθιώτης άρχισε τη λογοτεχνική και δημοσιογραφική συνεργασία του με την εφημερίδα «Εσπερινή» και το περιοδικό «Ελλάς» του Σ. Ποταμιάνου. Η νουβέλα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη «Κάπου περνούσε μια φωνή»... (Η συνέχεια στο τοβιβλίο.net: "Ναπολέων Λαπαθιώτης")      
                                       
                                              


ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ                               30 Δεκεμβρίου  2019

Υπάρχει μια ιδιαίτερη κατηγορία φαντασμάτων στην λογοτεχνία, που- πέρα από ρίγη και ανατριχίλες- σκορπούν αφειδώς νοσταλγία κι ένα κύμα τρυφερότητας σε όσους τα αναπολούν. Ίσως γιατί τα συγκεκριμένα στοιχειά είναι συνδεδεμένα με το πατρικό σπίτι, την προγονική γη, τα έθιμά της και αποτελούν μέρος των πιο γλυκών αναμνήσεων της παιδικής ξέγνοιαστης ηλικίας. Όταν μάλιστα μεγαλώνοντας οι λογοτεχνικοί ήρωες που έχουν ζήσει μια τέτοια εμπειρία αναγκάζονται ν’ αποκοπούν βίαια από τον αγαπημένο τους τόπο και να στερηθούν τους αγαπημένους τους (πραγματικούς ή μη), τα φαντάσματα τούτα είναι συνυφασμένα με δυνατές συγκινήσεις και αναδρομές σε ευτυχισμένες εποχές... (Η συνέχεια στο τοβιβλίο.net"Αγαπημένα λογοτεχνικά φαντάσματα" )                                                
                                              


ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΘΕΟΣ, ΤΙ ΜΗ ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΤΙ ΤΟ ΑΝΑΜΕΣΟ ΤΟΥΣ              20 Δεκεμβρίου  2019
                                                   
Στις 25 Οκτωβρίου 1962 τιμάται με το Νόμπελ Λογοτεχνίας ο Αμερικανός συγγραφέας John Ernst Steinbeck (27 Φεβρουαρίου 1902 – 20 Δεκεμβρίου 1968) . Το πλούσιο έργο του περιλαμβάνει το βραβευμένο με βραβείο Πούλιτζερ (1940) μυθιστόρημα «Τα Σταφύλια της Οργής» (1939), τη νουβέλα «Άνθρωποι και Ποντίκια» (1937), το μυθιστόρημα «Ανατολικά της Εδέμ» (1952) που μετεφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη και πολλά άλλα. Συνέγραψε συνολικά είκοσι επτά βιβλία, τα οποία περιλαμβάνουν δεκαέξι μυθιστορήματα, έξι πραγματικές ιστορίες και πέντε συλλογές διηγημάτων.
Στο ιδιαίτερο και παράξενα γοητευτικό έργο του «Σ’ έναν άγνωστο θεό» (To A God Unknown, 1933) ο συγγραφέας επιχειρεί να δώσει απάντηση στο αιώνιο ερώτημα όλων των λαών από την αρχή του κόσμου: «Ποιος ειν’ ο Θεός, σ’ Αυτόν που θα προσφέρομε θυσία;» (ΒΕΔΑ, Ινδουιστική Ιερά Βίβλος). Θα μπορούσε να θεωρηθεί ως «αιρετικό» έργο που προσφέρει μια καινοτόμο προσέγγιση στο θέμα της θρησκευτικής λατρείας με παγανιστικά/ πανθεϊστικά στοιχεία ή απλά – για τους ψυχαναλυτές- απεικονίζει την ψυχαναγκαστική πορεία του ανθρώπου στην ατραπό της εμμονής που φτάνει ως την αυτοκαταστροφή...( Η συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Τι είναι θεός, τι μη θεός και τι το ανάμεσό τους )
  
                                            



ΤΟ ΥΓΡΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΣΤΗΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ                                         11 Δεκεμβρίου  2019
                                                   
Το  στοιχείο του νερού στην λογοτεχνία- είτε με την μορφή της θάλασσας, είτε του ποταμού- διαδραματίζει συχνά κυρίαρχο ρόλο. Πρόκειται για αρχέτυπο σύμβολο που απεικονίζει ένα από τα πιο ισχυρά δίπολα της ανθρώπινης ύπαρξης: αυτό της ζωής  και του θανάτου. Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε την σημασία της θάλασσας για την Ελλάδα (αλιεία/ ναυτιλία) θα λέγαμε πως  επάξια το υγρό στοιχείο διακατέχει εξέχουσα θέση στον χώρο της  λογοτεχνικής παραγωγής. Το νερό λοιπόν, στην φωτεινή του εκδοχή, συμβολίζει τον έρωτα, την πηγή ζωής.... (η συνέχεια στο τοβιβλίο.net:"Το υγρό στοιχείο στην λογοτεχνία" )

                                             


ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΚΗΝΕΣ ΒΓΑΛΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΛΑΣΗ               29 Νοεμβρίου  2019
                                                   
Διαβάζοντας κανείς λογοτεχνία βιώνει μια παλέτα συναισθημάτων με τις πιο ευφάνταστες αποχρώσεις. Ωστόσο, είναι στιγμές που όλοι νιώσαμε να κατακλυζόμαστε αιφνιδιαστικά από φρίκη ή αποτροπιασμό και μάλιστα σε σοκαριστικό βαθμό. Και δεν αναφέρομαι σε βιβλία τρόμου, θρίλερ ή αστυνομικά, που είμαστε προϊδεασμένοι για την «κατάδυσή» μας σε σκοτεινές ατραπούς, αλλά σε κοινωνικά βιβλία σύγχρονης ή κλασικής λογοτεχνίας που περιέχουν σκηνές όχι απλά ωμής βίας, αλλά αναπαριστούν με ανατριχιαστικό τρόπο την κτηνωδία που μπορεί να επιφυλάσσει η ανθρώπινη φύση, ειδικά όταν αυτή πολλαπλασιάζεται μεταδιδόμενη στον όχλο.
Επιλέγω ενδεικτικά κάποιες σκηνές ελληνικών λογοτεχνικών έργων που μας έκαναν να ριγήσουμε, να μουδιάσουμε αντικρίζοντας την ανθρώπινη διαστροφή και βιαιότητα σε αντίθεση με τα αντίπαλα συναισθήματα που συχνά κυριαρχούν στο υπόλοιπο έργο... (η συνέχεια στο τοβιβλίο.net: "Λογοτεχνικές σκηνές βγαλμένες από την Κόλαση" )

                                              


Ο ΣΚΥΛΟΣ, ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ Η ΤΥΦΛΟΤΗΤΑ                                     16   Νοεμβρίου  2019
                                                   
Ο Σκύλος ή Ημιβυθισμένος σκύλος (Ισπανικά: El perro ή Perro semihundido) είναι το όνομα με το οποίο είναι γνωστός ένας πίνακας του Ισπανού καλλιτέχνη Φρανθίσκο Γκόγια, που βρίσκεται στο Μουσείο ντελ Πράδο, στη Μαδρίτη. Απεικονίζει το κεφάλι ενός μικρού μαύρου σκύλου να κοιτάζει προς τα πάνω. Ο σκύλος μοιάζει να εκμηδενίζεται από την απεραντοσύνη της εικόνας, βυθισμένος σε μια σκοτεινή μάζα με την μουσούδα του τεντωμένη να προσπαθεί να πάρει μια ύστατη ανάσα. Πρόκειται για έναν  από τους Μαύρους Πίνακες που ο Γκόγια ζωγράφισε απευθείας πάνω στους τοίχους του σπιτιού του, την  χρονική περίοδο μεταξύ 1819 και 1823, σε μια έκφραση απαισιοδοξίας αλλά και αντίδρασης στην βιαιότητα αυτού του εφήμερου κόσμου.
Η σημασία του έργου του Φρανθίσκο Γκόγια αποτυπώνεται στο απόσπασμα του  Ζοζέ Σαραμάγκου (José de Sousa Saramago, 16 Νοεμβρίου 1922 - 18 Ιουνίου 2010) στο έργο του «Περί τυφλότητος» (Ensaio sobre a Cegueira ,1995): «ένας ισπανός ζωγράφος σχεδίασε έναν σκύλο με τέτοιο τρόπο που έκτοτε κανείς άλλος δεν τόλμησε  να  ξανασχεδιάσει σκύλο», αναφέρεται ενδεικτικά σε ένα σημείο αυτού του λογοτεχνικού αριστουργήματος. Ωστόσο, η μορφή του σκύλου – η ύστατη στάλα ανθρωπιάς που έχει παραμείνει σ’ έναν κόσμο τυφλών- διαδραματίζει κυριαρχικό ρόλο σε ολόκληρο το έργο...( Η συνέχεια στο τοβιβλίο.net: "Ο σκύλος, οι άνθρωποι και η τυφλότητα")

                                            


ΔΑΣΚΑΛΕΣ, "ΠΕΤΡΕΣ ΣΚΑΝΔΑΛΟΥ"                                                  8   Νοεμβρίου  2019
                                                   
Η θέση του Δασκάλου στην ελληνική κοινωνία – κατ’ επέκταση και στην ελληνική λογοτεχνία- διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, καθώς πρόκειται για τον βασικό φορέα ιδεών/αξιών. Όταν όμως μιλάμε για την εποχή του ’30, που κυριαρχούν η απογοήτευση και ο πόνος από τα νωπά τραύματα του πολέμου μέσα σε ένα ρευστό και ασταθές πολιτικό περιβάλλον που θα οδηγήσει τελικά στο δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο, η θέση του Δασκάλου αποκτά ιδιαίτερο «βάρος». Αν μάλιστα η φιγούρα του είναι γυναικεία και τόσο διαφορετική από τα στερεότυπα και επιπρόσθετα εμπλέκεται σε αδιέξοδες και κοινωνικά μη αποδεκτές συνθήκες, τότε δημιουργούνται λογοτεχνικά αριστουργήματα.
Επιλέγω ενδεικτικά δύο έργα, κατά τα οποία η Δασκάλα αποτέλεσε «πέτρα σκανδάλου»: « Η Δασκάλα με τα Χρυσά Μάτια» του Στράτη Μυριβήλη και η «Κυρία Ντορεμί» της Λιλίκας Νάκου... (Η συνέχεια στο τοβιβλίο.net: Δασκάλες, "πέτρες σκανδάλου")

                                            


ΤΟ ΘΑΥΜΑΣΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΝΙΛΣ ΧΟΛΓΚΕΡΣΟΝ                                     6  Νοεμβρίου  2019
                                                   
Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, ενώ ήμουν ακόμα παιδί, με λαχτάρα περίμενα την προβολή της αγαπημένης μου σειράς κινουμένων σχεδίων ιαπωνικής παραγωγής, «το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον» βασισμένο στο βιβλίο της Σέλμα Λάγκερλεφ με τίτλο «Οι υπέροχες περιπέτειες του Νιλς Χόλγκερσον», (μάλιστα η συγκεκριμένη συγγραφέας τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1909). Η υπόθεση του έργου είναι βασισμένη στην ιστορία ενός σκληρού και κακότροπου αγοριού του Νιλς που ζει σε μια φάρμα εκτροφής ζώων με τους γονείς του. Καθημερινά δεν χάνει την ευκαιρία να βασανίζει τα ζώα, αλλά και τον περίγυρό του. Μια μέρα όμως εξοργίζει σε τέτοιο σημείο έναν νάνο, ώστε αυτός τον καταριέται και τον μετατρέπει σε μικροσκοπικό πλάσμα, αόρατο στους οικείους του με ένα όμως μοναδικό χάρισμα: την δυνατότητα να κατανοεί τη γλώσσα των ζώων. Όπως ήταν φυσικό, εκείνα εξαγριωμένα μαζί του από την μέχρι τότε σκληρότητά του αρχίζουν να τον καταδιώκουν ανελέητα. Τότε ο Νιλς βρίσκει καταφύγιο σ’ ένα κοπάδι χήνων με επικεφαλής την χήνα Άκα, που την δεδομένη στιγμή πετούν πάνω από την Σουηδία και κατευθύνονται προς την Λαπωνία. Σε όλη την διάρκεια των επεισοδίων παρατηρούμε τον Νιλς καβάλα σε μια μεγάλη χήνα τον Μάρτιν, παρέα με το μικρό σκιουράκι Γκρούμελ ν’ ανακαλύπτει έναν άλλο γοητευτικό κόσμο από εκεί ψηλά. Σταδιακά η καρδιά του παιδιού μαλακώνει και γεμίζει από αγάπη για τα ζώα και τη φύση. Το μαγευτικό τοπίο των βόρειων χωρών ξεδιπλωνόταν αφειδώς στα παιδικά μας μάτια μέσω του Νιλς, ενώ συχνά καρδιοχτυπήσαμε με τους κινδύνους που αντιμετώπισαν στις καθημερινές περιπέτειές τους. Οι άνθρωποι, τα ζώα, η αγάπη, η φιλία, ο κίνδυνος, ο θάνατος και ο αποχωρισμός ήταν συναισθήματα που μας μάγευαν σε συνδυασμό με τις συνήθειες και τις παραδόσεις του Σουηδικού λαού, με τον οποίο μας έφερε σ’ επαφή η συγγραφέας Σέλμα Λάγκερλεφ. Ακόμα και σήμερα θυμάμαι στιγμές του τελευταίου επεισοδίου, κατά το οποίο ο Νιλς επιστρέφει στο σπίτι του και ο πατέρας του ανίδεος σκοπεύει να σφάξει τον αγαπημένο του Μάρτιν. Τότε η αγωνία του Νιλς τον επαναφέρει στην αρχική του μορφή ως παιδί ώστε ν’ αποτρέψει την σφαγή του φίλου του και να ενωθεί ξανά με την οικογένειά του. Ωστόσο, το ευτυχές αυτό τέλος επιφυλάσσει κι ένα θλιβερό τίμημα: ο Νιλς παύει πλέον να μιλά τη γλώσσα των ζώων. Η σειρά τελειώνει με το κοπάδι της Άκα ν’ αποχωρεί ξανά σε μακρινό ταξίδι και τον Μάρτιν να τον αποχαιρετά με άναρθρες κραυγές αντί για τρυφερά λόγια φιλίας. Μια σειρά γεμάτη συγκινήσεις, αξίες και περιπέτεια που μας πετούσε κάθε απόγευμα στον Σουηδικό ουρανό πάνω σε λευκά φτερά ειλικρινούς φιλίας με μια υπέροχη μουσική
υπόκρουση.

                                            


ΟΔΗΓΟΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ                                                         1 Νοεμβρίου  2019
                                                   
Όλα ξεκίνησαν από μια ανάρτηση βιβλιόφιλης σε ανάλογη ομάδα: «Σας έχει τύχει να διαβάζετε εξαιρετικές κριτικές για ένα βιβλίο, να το αγοράζετε και μετά να κλαίτε τα λεφτά σας;» Οι απαντήσεις από κάτω πέφτουν βροχή με ένα κοινό σημείο: όλοι κάποτε την έχουμε πατήσει. Το γεγονός λοιπόν αυτό με οδήγησε στην κατάρτιση ενός καταλόγου κριτηρίων αποφυγής βιβλίων, που – ας το θέσω κομψά- μας παρασύρουν σε αναγνωστικές απογοητεύσεις:

1. Ο τίτλος: οφείλει να είναι μία λέξη, το πολύ δυο-τρεις, και όχι ολόκληρη πρόταση μελοδράματος ή κάτι αφόρητα κλισέ.
2. Βρισκόμενοι ακόμα στο εξώφυλλο, μια αρνητική ένδειξη είναι και ο χαρακτηρισμός του βιβλίου ως «το πιο ανατρεπτικό/συγκλονιστικό/ σπαρακτικό/κλπ μυθιστόρημα του κόσμου/της χρονιάς/ του γαλαξία» (ας το πει και κανένας άλλος αυτό, για παράδειγμα αναγνώστης).
3... (Διαβάστε την συνέχεια στο Cartel ΠεριοδικόΟδηγός διάσωσης αναγνώστη)


                                            


ΜΑΥΡΟΣ  ΑΓΓΕΛΟΣ                                                                                  23  Οκτωβρίου  2019
                                                   
Όταν ένα παιδί – σύμβολο ζωντάνιας ,αθωότητας και ελπίδας– πεθαίνει πρόωρα, αφήνει το στίγμα του στην λογοτεχνία. Συχνά δε ο άδικος αυτός χαμός συνδέεται με μυστηριώδεις αρρώστιες, ανεξήγητες, που μάλλον ανήκουν σε έναν άλλο κόσμο από αυτόν της πεζής πραγματικότητας κι έχουν αποτελέσει διαχρονικά λογοτεχνικά μοτίβα. Η ανεπιτήδευτη απλότητα αυτών των μοτίβων- διαποτισμένων από την απελπισία των ηρώων και την ανθρώπινη αδυναμία απέναντι στο αναπόδραστο τέλος - τα καθιστούν ιδιαίτερα τρυφερά και σπαρακτικά συγχρόνως. Δύο ενδεικτικά παραδείγματα των παραπάνω αποτελούν το «Αμάρτημα της μητρός μου» του Γεώργιου Βιζυηνού και το μυθιστόρημα «Και με το φως του λύκου επανέρχονται» της Ζυράννας Ζατέλη... (Η συνέχεια στο περιοδικό FractalΜαύρος Άγγελος)


                                            


 KITSUNE                                                                                          18 Οκτωβρίου  2019
                                                   
Άνθρωποι και αλεπούδες σχετίζονταν στενά μεταξύ τους, τόσο στην Ιαπωνία όσο και στην Κίνα από την αρχαιότητα. Υπήρχε έντονη η πεποίθηση πως τα ζώα αυτά διακατέχονταν από ένα ιδιαίτερο πνεύμα με μεταφυσικές διαστάσεις. Έτσι δημιουργήθηκε ο μύθος του Κιτσούνε, της τετραπέρατης αλεπούς. Οι αλεπούδες για τους ιάπωνες όχι μόνο χαρακτηρίζονταν για την πονηριά και την απρόοπτη συμπεριφορά τους, αλλά είχαν και μια άλλη ιδιότητα, αυτή της ενσάρκωσης. Ναι, η αλεπού θεωρείται ένα μαγικό πλάσμα που την νύχτα παίρνει την μορφή ανθρώπου, κυρίως γυναίκας. Δεν έλειπαν μάλιστα οι περιπτώσεις που οι Ιάπωνες παντρεύτηκαν αλεπούδες ζώντας μαζί τους στα δάση! Τα Κιτσούνε γίνονταν συχνά οι σύζυγοι ή οι πολυπόθητες ερωμένες τους... (η συνέχεια στο Cartel ΠεριοδικόKitsune)

                                                                                    

                                         
   ΑΝΑΤΡΟΠΗ                                                                             25 Σεπτεμβρίου 2019
                                                   
 Τελευταία, παρατηρείται συχνά ως κριτήριο επιλογής βιβλίου από τους αναγνώστες η λεγόμενη «ανατροπή». Κάτι που θα σε αιφνιδιάσει, θα σε ξαφνιάσει στις «προβλέψεις» σου σχετικά με την έκβαση της μυθιστορίας. Κυρίως αυτό απαντάται στα είδη της αστυνομικής λογοτεχνίας ή στα - πολύ της μόδας – επονομαζόμενα (αν είναι τελικά) ψυχολογικά θρίλερ ή «αληθινές ιστορίες». Το βασικό ζητούμενο του βιβλίου είναι πλέον η αδυναμία να μαντέψεις τον δολοφόνο και αν τύχει κάποιος να κάνει… spoiler, τότε γκρεμίζεται ο αναγνωστικός κόσμος, διαλύονται οι χαρακτήρες, χάνεται κάθε ουσία και λόγος να διαβάσει κανείς παρακάτω... (Η συνέχεια στο περιοδικό FractalΑνατροπή )
 

  
                                            


Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗΣ                                                                      14 Σεπτεμβρίου 2019
                                                   
Στις 14/9/1960 πεθαίνει σε ηλικία 52 ετών ο Μ. Καραγάτσης (Δημήτρης Ροδόπουλος). Το ψευδώνυμό του – άλλο ένα σημείο της μυστηριακής γοητείας της προσωπικότητάς του- το πήρε από το ρωσικό Μίτια («Αδερφοί Καραμαζώφ») και το καραγάτσι, την φτελιά στην οποία καθόταν και διάβαζε. Ένας συγγραφέας με πλούσιο συγγραφικό έργο και κριτικές θεάτρου, που αναμφίβολα σε τυραννάει μη μπορώντας ν’ αφήσεις τα έργα του από τα χέρια ως το δραματικό τέλος τους, ενώ σε κατακλύζουν χρόνια μετά από αυτό. Ιδιόρρυθμος με συγγραφικές εμμονές, όπως τα δίπολα με κυρίαρχο αυτό του έρωτα στην πιο ακραία του διάσταση και τον τιμωρητικό θάνατο. Υπάρχει ερωτικό πάθος χωρίς θάνατο; διερωτάται διαρκώς ο Καραγάτσης και η απάντηση έρχεται συντριπτική στα έργα του πως αναμφίβολα όχι («Ο Εωσφόρος και ο Αρχάγγελος πάνε μαζί»). Ακόμα και οι μοιραίες ερωτικές ενώσεις των ηρώων (που γίνονται μόνο μία φορά) θυμίζουν πολεμική πράξη με την ζωώδη και αδυσώπητη έκρηξη της επιτακτικής επιθυμίας, που προοικονομούν το επερχόμενο τέλος. Όσο βίαιος είναι απέναντί τους στην ύστατη ένωση, τόσο τρυφερός μπορεί να φανεί σε μια απλή περιγραφή ενός παιδιού που πεθαίνει απρόσμενα. Ως μοιρολάτρης , παραμένει υποταγμένος –παρά την μάταιη αντίσταση των ηρώων του- πότε στον Φοίβο του Φωτός, στις τρομαχτικές Ερινύες ή στις ανίκητες Μοίρες, πότε στους σκοτεινούς αφρικανικούς θεούς (Άμρι α μούγκου , μετάφραση «Στο χέρι του Θεού») . Συχνά φέρεται ως σεξιστής μια και στην αιώνια πάλη αρσενικού- θηλυκού (άλλο ένα δίπολο) το δεύτερο πάντα υποτάσσεται στο πρώτο, όπως και το ελληνικό στοιχείο αποβάλλει το ξένο (Έλληνας σύζυγος- Νορμανδή γυναίκα, ασιάτισσα πεθερά , «Η Μεγάλη Χίμαιρα») ή το επιτιμητικό γήρας που αντιτίθεται στην ανταριασμένη νεότητα. Κατά την διάρκεια αυτών των αέναων μαχών, συμμετέχει και η Φύση: ο Σορόκος μαίνεται στην Μεγάλη Χίμαιρα κατά την διάρκεια του θανάτου της μικρής Αννούλας, τα βουνά της Αφρικής συμμετέχουν στην απαγορευμένη ένωση των δύο εραστών και στον παράλληλο θάνατο του συζύγου στο πιο μυστηριακό μυθιστόρημα του Καραγάτση, το Άμρι α Μούγκου. Ένα σωστό πανδαιμόνιο ανθρώπων , θεών και φυσικών στοιχείων. Τα έργα του εκδόθηκαν από το βιβλιοπωλείο της Εστίας , ενώ η τελευταία φράση που έγραψε λίγο πριν τον θάνατό του ήταν «Ας γελάσω» (μυθιστόρημα «το 10»).

  
                                               

                                                        


15 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΑΜΑΝΟΥ            13 Σεπτεμβρίου 2019
                                                   
  Ένα ουσιαστικό μέρος της γνωριμίας μου με τον πατέρα μου οφείλεται στο αρχείο που μου κληροδότησε, στο έργο του. Αρχικά, αιφνιδιασμένη από το θάνατό του, αδυνατούσα να το συνειδητοποιήσω. Κατόπιν όμως, όταν άρχισα διστακτικά να εξερευνώ τον απέραντο όγκο του, σύμφωνα με την τελευταία επιθυμία του, ανακάλυψα κι άλλες πτυχές του Γιώργου Καραμάνου, που μέχρι τότε αγνοούσα.Από παλιά δέσποζαν στο μυαλό μου διάσπαρτες εικόνες από την οικογενειακή μας ζωή. Στο σπίτι μας, τον θυμάμαι συνέχεια να γράφει με ιδιαίτερη προσήλωση... (Διαβάστε την συνέχεια στο Ακρομόλιο: in memoriam)
 

  
                                            


                              
 ΚΟΝΙΟΡΤΟΣ                                                                                       30 Αυγούστου 2019
                                                                                
 Έχει εθνικότητα η λογοτεχνία; Ένα ερώτημα που τίθεται συχνά τελευταία. Είναι οι Έλληνες συγγραφείς ισάξιοι των ξένων, ειδικά σε κάποια δημοφιλή λογοτεχνικά είδη, που είναι της μόδας;
Προσωπικά, πιστεύω πως η Τέχνη γενικά δεν έχει εθνικότητα. Κάθε χώρα μπορεί να αναδείξει ζωγράφους, χορευτές, τραγουδοποιούς, ποιητές ή συγγραφείς σε κάθε είδος ανεξαιρέτως. Αν τελικά υπάρχει είδος, όρια, κατηγορίες και άλλα τέτοια ανούσια στερεότυπα. Και ναι, θεωρώ πως υπάρχουν νέοι (ηλικιακά και εμπειρικά) συγγραφείς στην Ελλάδα που μπορούν επάξια να αναμετρηθούν με τους ομόλογούς τους ξένους.
Άλλο είναι το ερώτημα που οφείλει να μας απασχολήσει: είναι οι ταλαντούχοι δημιουργοί αυτοί που προβάλλονται στις περιβόητες λίστες και στους κριτικούς «διθυράμβους» ή τους «καταπίνει» το ευνοιοκρατικό καθεστώς της Ελλάδας καταδικάζοντάς τους στην αφάνεια, αν δεν μπορούν να εισχωρήσουν στους ανάλογους κύκλους;... (η συνέχεια στο περιοδικό "Ακρομόλιο": Κονιορτός )                   


                                       



10 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΙΟ ΑΣΤΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΝΤΑΝΟΥ                     23 Μαρτίου 2019
                                                                                                       
Αφού επί μέρες βούιξε το σύμπαν για την κυκλοφορία του βιβλίου ενός πρώην παίκτη σε reality show (έξω από μας), γελάσαμε, χλευάσαμε – ίσως όχι άδικα αλλά σίγουρα απαράδεκτα παρατεταμένα- διαπίστωσα με θλίψη μια δεκάδα τουλάχιστον ακόμα πιο αστείων / γελοίων πραγματικοτήτων στην σύγχρονη Ελλάδα από το συγκεκριμένο βιβλίο (Θου, Κύριε!).

1. Ότι ο μέσος Έλληνας όχι μόνο έχει στην βιβλιοθήκη του, αλλά διαβάζει ενδελεχώς Πλάτωνα και Παπαδιαμάντη.
2. Ότι ο μέσος Έλληνας έχει διαβάσει περισσότερα από οχτώ βιβλία.
3. Ότι ο μέσος Έλληνας έχει διαβάσει περισσότερα από οχτώ πραγματικά βιβλία.
4. Ότι όσοι όντως διαβάζουν πολλά βιβλία μπορούν απαραίτητα να γίνουν καλοί συγγραφείς.
5. Ότι μόνο η Εκδοτική Αθηνών έχει εκδώσει τέτοια «βιβλία» για το κέρδος (να εξοστρακιστεί στο έρεβος παρακαλώ!), ενώ σχεδόν όλα τα βιβλιοπωλεία βρίθουν αναγνωσμάτων που μόνο βιβλία δεν αποκαλούνται και μάλιστα και από σοβαρούς εκδοτικούς οίκους.
6. Τα ευπώλητα.
7. Διάφορα «βιβλία» που έγιναν σειρές ή ταινίες με ατελείωτες ουρές στην αναμονή για την θέασή τους (κάτι σε χρώμα γκρι μόλις μου ήρθε στο μυαλό).
8. Το ότι «κατρακύλησε» το μάτι μας από την ανορθογραφία αυτών των αρνητικών σχολίων / λαϊκών δικαστηρίων στα ΜΜΕ.
9. Το ότι το εν λόγω σόου έκανε τηλεθέαση άνω του 80%. Επομένως, όσοι έχουν facebook λογικά ανήκουν στο 20% (δεν εξηγείται αλλιώς, δεν βγαίνουν τα νούμερα).
10. Η πεποίθηση πως εμείς είμαστε, ρε παιδί μου, πρωτοκλασάτοι συγγραφείς και όχι τίποτις δεύτεροι. Τι, όχι;


                                                    


   ΡΩΓΜΗ                                                                                                 6 Φεβρουαρίου 2019

 Κατά την διάρκεια μιας παλιάς περιπλάνησης χειρογράφου μου σε διάφορους εκδοτικούς οίκους, εντύπωση μου έκανε ο κοινός τόπος των απαντήσεων. Ευγενέστατες όλες, δεν λέω, και προσωποποιημένες (δηλαδή επικοινωνία με τηλεφώνημα και όχι ένα απρόσωπο e mail), αλλά όλες κατέληγαν στο ίδιο σημείο: καλογραμμένο μεν αλλά δεν εντάσσεται σε κάποια από τις εκδιδόμενες κατηγορίες. «Δεν είναι καλό αυτό;» απαντούσα με ερώτηση για να λάβω την απάντηση πως «μπερδεύονται οι αναγνώστες τους»...
(Η συνέχεια στο περιοδικό "Ακρομόλιο": "Ρωγμή")


                                                    


Η ΨΑΡΟΣΟΥΠΑ                                                                                            26 Οκτωβρίου 2018

 Ίσως να είμαι η τελευταία που θα έπρεπε να εκφέρει σχετική γνώμη, γιατί είμαι οπαδός της μικρής φόρμας. Λατρεύω τα διηγήματα και δυσανασχετώ μπροστά σε ογκώδη βιβλία, όσο μεγαλώνω. Όσο για την γραφή μου; Πάντα καταλήγει σε διήγημα ή νουβέλα. Η σκέψη και μόνο να μακρηγορήσω με εξαντλεί.Το ίδιο μου συμβαίνει και στην διδασκαλία. Η διαρκής μέριμνά μου ήταν ανέκαθεν  να γεμίσω τον διδακτικό χρόνο, καθώς αυτός μου έφτανε και με το παραπάνω για να καλύψω την ύλη και απορούσα με συναδέλφους που για μήνες ασχολούνταν με το θέμα μιας μόνο ενότητας...
(Η συνέχεια στο περιοδικό "Ακρομόλιο":  "Η ψαρόσουπα")


                                                    



ΑΓΝΏΣΤΟΥ ΠΑΤΡΌΣ                                                                                      11 Ιουνίου  2018

Βρίσκομαι εν μέσω παρουσίασης και συζητώ με φίλο-βιβλιόφιλο. Η κουβέντα στρέφεται σε δυο ονόματα ταλαντούχων νέων συγγραφέων. Ο φίλος μου με ξαφνιάζει την εξής δήλωση: «είναι πολύ καλοί, αλλά δεν τους έχω διαβάσει ακόμα, λόγω της αλαζονείας τους». Αμέσως συνειδητοποιώ πως το ίδιο έχω κάνει κι εγώ με διαρκείς αναβολές του τύπου «δεν προλαβαίνω τώρα, ίσως να το κάνω αργότερα στις διακοπές». Και όχι μόνο αυτό, αλλά έχω σταματήσει να διαβάζω άλλοτε αγαπημένους συγγραφείς λόγω της παρουσίας τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης... (Η συνέχεια στο περιοδικό "Ακρομόλιο": "Αγνώστου πατρός")

                                                    


ΤΙ ΣΚΈΦΤΕΣΤΕ;                                                                                           1 Μαΐου  2018

Συχνά έχω την αίσθηση πως καμιά ερώτηση δεν πάρθηκε τόσο τοις μετρητοίς όσο αυτή του Μαρκ: «Τι σκέφτεστε;». Καθημερινά, σπαραξικάρδιες εξομολογήσεις πλημμυρίζουν το facebook με απίστευτα προσωπικές πληροφορίες από τις απλές καθημερινές μας συνήθειες ως προς τα πιο σκοτεινά μυστικά μας. Ποια μυστικά δηλαδή, όταν χύνεται πλέον άπλετο φως στον ιατρικό μας φάκελο, στα λάθη ή στα πάθη μας, ακόμα και στις πιο τραυματικές μας εμπειρίες! Η αρρώστια, η αγάπη, τα μέλη της οικογένειάς μας, η οικονομική μας κατάσταση, ακόμα και ο θάνατος γίνονται ποστ, στάτους.( Η συνέχεια στο περιοδικό "Ακρομόλιο": "Τι σκέφτεστε;" )

                                               


  ΤΟ ΚΟΡΊΤΣΙ ΣΤΟ ΠΗΓΆΔΙ                                                                  1 Απριλίου 2018

Το νεκρό και βιασμένο κορίτσι της θλιβερής επικαιρότητας μου θύμισε την εποχή που έγραφα την νουβέλα «Για σένα». Τότε έπλεξα δύο ιστορίες μαζί: το ερωτικό τρίγωνο στην ζωή ενός γιατρού από την μία πλευρά και η ιστορία της Χαρούλας από την άλλη. Κοινός τόπος η Αργολίδα, η κάθε Αργολίδα με τους θησαυρούς και τα στοιχειά της. Η Χαρούλα ήταν ένα κορίτσι που κατ’ εξακολούθηση βιαζόταν από τον πατέρα της εν γνώσει της μητέρας της και του κοινωνικού περίγυρου. ( Η συνέχεια στο περιοδικό "Ακρομόλιο Το κορίτσι στο πηγάδι )

                                              
   

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ "ΝΟΣΗΜΑΤΑ"                                                         13 Ιανουαρίου 2018
ΜΕΡΟΣ 2ο


Ως συνέχεια του προηγούμενου άρθρου ακολουθεί σειρά μερικών ακόμα λογοτεχνικών «νοσημάτων». Άλλωστε, η Τέχνη απεικονίζει την πραγματικότητα της εκάστοτε εποχής που αντιπροσωπεύει και αναμφίβολα η εποχή της κρίσης δεν θα μπορούσε να την αφήσει ανεπηρέαστη.
Συμπτώματα «νοσημάτων»:
1. Οι «αληθινές» ιστορίες, ένα μότο που συναντάται πολύ συχνά στην προώθηση των βιβλίων. Ωστόσο, όλες οι ιστορίες είναι αληθινές, γιατί ακόμα και αν νομίζουμε πως τις έχουμε επινοήσει έχουν συμβεί κάποτε σε κάποιον. Ταυτόχρονα, καμιά ιστορία δεν μπορεί να είναι αληθινή μια και μιλάμε για μυθοπλασία στον λογοτεχνικό χώρο. Αν επιδιώκουμε τον εντοπισμό της αλήθειας σε κάποια γεγονότα τότε μιλάμε για δημοσιογραφικό ρεπορτάζ ή ιστορικό δοκίμιο, που ακόμα και εκεί συναντάμε συχνά την υποκειμενικότητα.
2. Ως απότοκο του πρώτου «συμπτώματος» ακολουθεί η παράλογη ανάγκη αξιοπιστίας τόσο από την πλευρά του συγγραφέα όσο και του αναγνώστη με την μορφή της άκρως ρεαλιστικής απεικόνισης των γεγονότων. Η λογοτεχνία όμως αντλεί την δύναμή της από την αλληγορία και τον συμβολισμό. Τρανό παράδειγμα αυτού αποτελεί το αριστούργημα του Ζοζέ Σαραμάγκου «Περί Τυφλότητος» ή η «Αγαπημένη» της Τόνι Μόρισον. Μέσα από την αλληγορία του πρώτου έργου και τα μεταφυσικά στοιχεία του δεύτερου ενσαρκώνεται η φριχτή κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα της εποχής και κατ’ επέκταση κάθε εποχής. Αξίζει να σημειωθεί, πως ο Σαραμάγκου στο συγκεκριμένο έργο καταργεί ακόμα και τα ονόματα των ηρώων του και απλά τονίζει κάποιο χαρακτηριστικό τους, όπως «ο πρώτος τυφλός» ή «η γυναίκα του γιατρού», «ο σκύλος με τα δάκρυα». Δεν έχει σημασία- για παράδειγμα- αν ήταν ο Κώστας ή η Ελένη στην Ελλάδα και αν η σφαίρα που διαπέρασε το στέρνο τους σε μια συμπλοκή συμμοριών ήταν από περίστροφο ή άλλο όπλο. Η ουσία είναι πως κάθε Ελένη και κάθε Κώστας θα μπορούσε να τραυματιστεί θανάσιμα σε μια συμπλοκή μιας χώρας στην οποία ανθεί η εγκληματικότητα. Πέρα από εξωπραγματικές ουτοπίες ή ασάφειες που δυσχεραίνουν την δομή του έργου, η δυστοπία συχνά είναι πιο ισχυρό παράδειγμα τέτοιου τύπου από ένα ρεαλιστικό γεγονός.
3. Η αξία ενός έργου δεν αποτιμάται όπως ένα σακί πατάτες, για παράδειγμα «πεντακόσιες σελίδες απόλαυσης». Σαφώς , ένα βιβλίο αποτελεί εμπορικό προϊόν, αλλά η ποσότητα συχνά δεν είναι συνώνυμο της ποιότητας, αλλά μάλλον στις περισσότερες περιπτώσεις παρατηρείται το αντίστροφο: άσκοπες φλυαρίες χαλαρώνουν την δομή του έργου και κουράζουν τον αναγνώστη. Ελάχιστοι συγγραφείς καταφέρνουν να είναι ουσιαστικοί σε μεγάλες φόρμες. Αντίθετα, θεωρώ πως οι αντίστοιχες μικρές είναι ακόμα πιο δύσκολες στον χειρισμό τους και αναδεικνύουν το συγγραφικό ταλέντο. Γι’ αυτό άλλωστε η ποίηση είναι ακόμα πιο δύσκολο να αποδοθεί με επιτυχία, αφού σε λίγες μόνο λέξεις πρέπει να ζωντανέψει ένας ολόκληρος κόσμος.
4. Τελευταίο αλλά εξίσου «νοσηρό» φαινόμενο αποτελεί η ανάγκη κατηγοριοποίησης των έργων, κυρίως από τους ίδιους τους συγγραφείς. Για παράδειγμα, επιχειρούν να γράψουν εξαρχής ένα αστυνομικό η ιστορικό μυθιστόρημα επειδή είναι της μόδας και θα τους κάνει διάσημους. Να ξεκαθαρίσουμε κάτι: οι μεγάλοι συγγραφείς είναι μια κατηγορία από μόνοι τους. Οι υπόλοιποι, ας γράφουμε αυθόρμητα αυτό που πηγάζει από το μεράκι μας και ας αφήσουμε τον εκδότη ή τον αναγνώστη να μας κατατάξει σε κατηγορίες και σε ράφια βιβλιοπωλείων. Άλλωστε δεν γράφουμε για να γίνουμε «πρώτοι» και να βγάλουμε πολλά λεφτά, αλλά γιατί πρώτιστα περνάμε καλά εξωτερικεύοντας μύχιες ανάγκες μας. Αν αυτό τύχει και ευρείας αποδοχής η ικανοποίηση είναι φυσικά μεγάλη. Το να καταντά όμως ακόμα και η συγγραφή δίκτυο δημοσίων σχέσεων και κοινωνικών γνωριμιών είναι νοσηρό. Γι’ αυτόν τον λόγο, η κριτική και η βιβλιοπαρουσίαση έχουν γίνει πια πελατειακές. Η ουσία όμως είναι τελικά μία: το καλό βιβλίο βρίσκει πάντα τον δρόμο του, ενώ το «γλείψιμο» - για να μιλήσουμε ρεαλιστικά- απλά καλύπτει τις αδυναμίες ενός μέτριου συγγραφέα.

                                      



ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ "ΝΟΣΗΜΑΤΑ"                                                                     3 ΔΕΚΕΜΒΡΊΟΥ 2017                                                                                                                                     
Σε μια εποχή που όλα φθίνουν δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστη η λογοτεχνική παραγωγή: οι εκδοτικοί οίκοι πτωχεύουν εκδίδοντας όλο και δυσκολότερα νέα βιβλία, οι αναγνώστες μειώνονται δραματικά και – στον αντίποδα- τα ανέκδοτα χειρόγραφα που υποβάλλονται προς αξιολόγηση έχουν αυξηθεί σε βαθμό που προκαλείται απορία. Καλό είναι βέβαια που ο νεοέλληνας γράφει, αλλά ακόμα καλύτερο θα ήταν να διαβάζει. Βέβαια, όλοι δηλώνουν πως διαβάζουν και γράφουν μανιωδώς, γεγονός παράδοξο, αν κρίνουμε από τον χρόνο παραμονής τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Από την άλλη πλευρά, οι νέοι συγγραφείς παραπονούνται συχνά- και όχι άδικα- πως δεν γίνεται επαρκής προώθηση των έργων τους στην αγορά, ακόμα και αν καταφέρουν να εκδοθούν και από μεγάλους εκδοτικούς οίκους. Τι φταίει λοιπόν για όλα αυτά;
Παρακάτω θα επισημάνω κάποιες από τις αιτίες, που- κατά τη γνώμη μου- συμβάλλουν στην παρακμή της λογοτεχνικής παραγωγής.
  1. Καρκίνωμα της λογοτεχνίας αποτελεί η αυτοέκδοση. Όποιος διαθέτει ένα χρηματικό ποσό μπορεί να εκδοθεί (και απ’ ό,τι φαίνεται διαθέτουν ακόμα αρκετοί!). Γεγονός που διαπιστώνεται ακόμα και σε ποιοτικούς εκδοτικούς οίκους και όχι σε απλά τυπογραφεία με μια φίρμα. Εύκολο κέρδος για έναν εκδότη και ηθική ικανοποίηση του εκδιδόμενου ώστε ν’ αποκαλείται πλέον συγγραφέας. Ανάμεσα λοιπόν στους χιλιάδες πλέον τίτλους που κυκλοφορούν, είναι μάλλον απίθανο να ξεχωρίσει ένα πραγματικά καλό βιβλίο (που σχεδόν πάντα βρίσκει τον δρόμο του τελικά). Αν όμως δεν υπήρχε η δυνατότητα αυτοέκδοσης, οι τίτλοι που θα κυκλοφορούσαν θα ήταν συντριπτικά λιγότεροι και επομένως η ανάγκη προώθησης των καλών βιβλίων θα γινόταν λιγότερο επιτακτική, ενώ παράλληλα ο αναγνώστης θα εθιζόταν σε ποιοτικότερα αναγνώσματα.
  2. · Παρουσίαση βιβλίου ή πάρτι; Τίποτα από τα δύο! Αν έπρεπε να γίνει κάτι αναγκαστικά, θα προτιμούσα το πρώτο σε κάποιον ήσυχο χώρο, λιτά και περιεκτικά. Η παρουσίαση του βιβλίου δεν έχει καμία σχέση με φαγητό, ποτό, events, δημόσιες σχέσεις- ή τουλάχιστον αυτό θα συνέβαινε σε έναν ιδανικό κόσμο. Γιατί θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει αν γράφει ο συγγραφέας πρωί ή βράδυ, σε ποιο μέρος του σπιτιού του, ποιο είναι το κατοικίδιό του, η προσωπική του κατάσταση, τι ζώδιο είναι, κλπ. Κάθε βιβλίο είναι ερέθισμα για ένα ταξίδι, που ο καθένας θα το βιώσει με τον τρόπο του. Όλα τα άλλα απλά είναι κοσμικά γεγονότα, που δεν έχουν σχέση με το βιβλίο.
  3. · Η εικόνα εισβάλλει απειλητική παντού. Τα εξώφυλλα θυμίζουν παιδικά εικονογραφημένα βιβλία με τεράστιες χρυσές γραμματοσειρές, μακρυμαλλούσες αιθέριες υπάρξεις με πέπλα και άλλα παρόμοια. Σε έναν ιδανικό κόσμο με ψαγμένους αναγνώστες το εξώφυλλο είναι δευτερεύον. Αυτό που μετρά είναι ο τίτλος και κατόπιν το οπισθόφυλλο, όλα τα άλλα αφορούν σε άλλες αγορές, για παράδειγμα ρούχων ή παιχνιδιών.
  4. · Τέλος, σημασία έχει ο λόγος ύπαρξης ενός βιβλίου (αν όντως υφίσταται). Το καλό βιβλίο τολμά να ενοχλεί, αφυπνίζει, έχει κάτι ουσιαστικό να πει. Όταν λοιπόν κάποιος γράφει απλά για να τέρψει το κοινό του με κάτι εύπεπτο ή για να δείξει πόσο όμορφες καινούργιες λέξεις έχει μάθει και πόσο κουλτουριάρης είναι, δεν μπορεί να αποκαλείται συγγραφέας. Ας μας αποδώσουν τελικά οι αναγνώστες αυτήν την ιδιότητα προτού αναγορευτούμε μόνοι μας σε κάτι που δεν γνωρίζουμε αν πραγματικά μας αξίζει.
                                                  

                                                                     
                                                                                                             15 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2016
ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΟΙ

Μεσημέρι σε κατάμεστο εμπορικό δρόμο. Κόσμος περνά- άλλοι με τσάντες άλλοι χωρίς- και σε μια άκρη ένας άστεγος, νέο παιδί, με το πόδι του στο γύψο ζητά βοήθεια. Ισχυρίζεται πως είναι διαβητικός και χρειάζεται λεφτά για τα φάρμακά του. Το πλήθος προσπερνά αδιάφορο χωρίς να πείθεται. Ο νέος άντρας βυθίζεται ολοένα και πιο πολύ στην απόγνωση. Στο τέλος φωνάζει με οργή και απελπισία: «Τι θέλετε λοιπόν; Να μου κόψουν το πόδι;» Απόκριση καμιά. Ένα κορίτσι μόνο είκοσι χρόνων περίπου τον πλησιάζει για του προσφέρει ό,τι λιγοστά κέρματα έχει.
Βλέπετε, στα είκοσί σου χρόνια δεν έχεις ακόμα διαφθαρεί αρκετά ώστε να σκεφτείς πως είναι «ένας πρεζάκιας μόνο χωρίς αξία που λέει ψέματα» ή ακόμα πιο ακραία να βαυκαλίζεσαι «πως του προσφέρεις έτσι βοήθεια για να μείνει μακριά από ουσίες». Βέβαια, ίσως υπάρχει μία πιθανότητα ο άνθρωπος αυτός να λέει την αλήθεια, αλλά ένας άστεγος διαβητικός είναι κάτι πολύ τρομαχτικό για το μικροαστικό μυαλό μας. Ακόμα και ένας πλούσιος διαβητικός είναι κάτι που διαταράσσει τη μακαριότητα της ψευδαίσθησης της «αθανασίας» μας, πόσο μάλλον ένας νέος και άστεγος! Η σκέψη αυτή αμέσως απωθείται και στην ουσία τι μένει; Μια κρυφή ικανοποίηση πως ένας «αλήτης» δεν κατάφερε να μας αρπάξει με τα «ψέματά» του το τρομερό ποσό των δέκα, είκοσι, τριάντα λεπτών (ναι, ναι είμαστε οι ίδιοι που τρέχουμε να πληρώσουμε έγκαιρα τον ΕΝΦΙΑ).
Η εικόνα αυτή με στοίχειωνε σε όλη τη διάρκεια της υπόλοιπης μέρας. Πόση μισανθρωπία χωράει άραγε μέσα μας; Ανοίγω το facebook και βλέπω σχετική ανάρτηση «περσόνας» του διαδικτύου για παρεμφερές πρόβλημα υγείας. Βροχή τα σχόλια από κάτω, ξέχειλα από καρδούλες, παρηγορητικά λόγια και ευχές ανάρρωσης, ακόμα και προσευχές σχετικές! Ναι, είμαστε οι ίδιοι μισάνθρωποι που γυρίζουμε την πλάτη στη δυστυχία όταν αυτή δεν ανήκει σε κοινωνική τάξη ή δεν υπάρχει συμφέρον. Θα μου πείτε ένα like δεν στοιχίζει κάτι , οπότε γλυτώνεις εκείνα τα είκοσι λεπτά που θα έχανες δίνοντάς τα στον «ψευτο-άρρωστο» και επιπλέον χτίζεις δημόσιες σχέσεις  με το γλείψιμο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης…
Έπειτα μπορούμε να «κράξουμε» εφησυχασμένοι τις ανάλγητες κυβερνήσεις μας (πάντα πίσω από ένα πληκτρολόγιο) , που είναι εκλεγμένες ακριβώς από ανάλγητους πολίτες. Τίποτα δεν αλλάζει, τίποτα δεν θα αλλάξει αν εμείς πρώτα δεν έρθουμε σε ρήξη με το μισάνθρωπο θεριό μέσα μας. Ίσως τότε να υπάρξει μια μικρή ελπίδα να αναστρέψουμε την αποσύνθεση που φωλιάζει σαν αρρώστια στο μυαλό μας, σαν πόδι σηπτικού μέσα σε γύψο….


25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016
ΤΑ «ΛΑΙΜΑΡΓΑ»

Τέτοια εποχή στο κτήμα βγάζουμε τα «λαίμαργα». Δηλαδή εδώ και μήνες έπρεπε να γίνει αυτή η εργασία, αλλά εμείς καθυστερήσαμε φέτος. Πρόκειται για ζιζάνια, παρασιτικά βλαστάρια που κολλούν στον κορμό της πορτοκαλιάς και απομυζούν κάθε θρεπτικό συστατικό σε βάρος του καρπού. Μία εργασία σχετικά εύκολη- αν και καμιά χειρωνακτική δουλειά δεν είναι εύκολη για κάποιον που δεν είναι μαθημένος- απλά ετούτη δεν απαιτεί σκύψιμο ή κουβάλημα. Περπατάς από δέντρο σε δέντρο και τα ξεριζώνεις μέσα στο σκούρο φύλλωμα της πορτοκαλιάς ανάμεσα σε μεγάλα διαστήματα φθινοπωρινού φωτός. Το μυαλό αδειάζει από άγχη, από την υπέρογκη φορολόγηση που διαλύει την παραγωγή, από όσα γενικά δεν έχεις. Είσαι ελεύθερος, έξω στο κτήμα μέσα στον γλυκό ήλιο του Σεπτέμβρη κι έπειτα η ζεστή και γεμάτη αποχρώσεις θάλασσα είναι λίγα χιλιόμετρα μακριά και σε περιμένει αστράφτοντας στην αγκαλιά της… Δεν έχεις ανάγκη να πιεις καφέδες σε μουντές καφετέριες με ανούσιες παρέες, δεν χρειάζεσαι να φας κάτι παραπάνω από όσα σου δίνει η γη σου και τα οικόσιτα ζώα.
Τέτοια εποχή στην πόλη ασφυκτιούμε μέσα στα ανήλιαγα κλουβιά μας νοσταλγώντας θάλασσες και ορίζοντα. Αρχίζουν τα σχολεία, τα φροντιστήρια, όπου μέσα σε σκοτεινές τάξεις επαναλαμβάνεις για άλλη μια χρονιά- εδώ και δεκαετίες- την ίδια ύλη, τα ίδια εκπαιδευτικά στερεότυπα που δεν θ’ αλλάξουν ποτέ, γιατί απλούστατα η ελληνική κοινωνία παραμένει πεισματικά ίδια: συντηρητική και επικριτική. Φιλίες υποκριτικές που χάνονται στην πρώτη αναποδιά, αλλά σου παρέχουν προσωρινά έναν τρόπο «γεμίσματος» των σαββατοκύριακων, μία πόλη που απαιτεί αποκλειστικά χρήμα για να σου χαρίσει τις ευκαιρίες της στην ψυχαγωγία, τη μετακίνηση και γενικά τη ζωή.
Ανέκαθεν, η επιστροφή στην πόλη το φθινόπωρο ήταν θηλιά στο λαιμό. Κάτι σαν τα «λαίμαργα» που πρέπει ν’ αφαιρέσει βίαια κανείς για να διατηρηθεί ζωντανός, ξεπερνώντας το φόβο της μοναξιάς. Τότε μόνο, όταν ξεφορτωθεί τα «βαρίδια» που κουβαλά, επαγγελματικά και προσωπικά, όταν ελαχιστοποιήσει τις μέχρι τότε ανάγκες του, μέσα σ ΄ένα ηλιόλουστο κτήμα, περιποιούμενος το δικό του κομμάτι γης ίσως να νιώσει κάτι πρωτόγνωρο: την ελευθερία!


19 ΙΟΥΛΙΟΥ 2016
ΤΗΜΕΝΙΟ ΑΡΓΟΥΣ

«Μα καλά εκεί πας για μπάνιο στις λάσπες; Στους γύφτους, με τους γέρους και τις γριές;» είναι μερικές από τις ερωτήσεις που μου κάνουν όταν ακούν οι συντοπίτες μου ότι πηγαίνω πλέον στην παραλία της Ν. Κίου για μπάνιο.
Η αλήθεια είναι πως παλιότερα- στα χρόνια της δήθεν ευμάρειας- οδηγούσα και γω δεκάδες χιλιόμετρα προκειμένου να βρεθώ στα νερά της Κάντιας, του Κονδυλίου ή της Πλάκας (για Καραθώνα ή Αρβανιτιά ούτε λόγος, μια ματιά στα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου Ναυπλίου αρκεί να σε πείσει γι’ αυτό). Οι παραλίες υπέροχες, τα νερά βαθιά, όσο για τον κόσμο δεν παρουσίαζε ιδιαίτερες αποκλίσεις. Σαφώς δεν ήταν η γιαγιά ή ο παππούς με το κασκέτο που αφήνει το ποδηλατάκι του στην παραλιακή Ν. Κίου- Μύλων και ρίχνει μια βουτιά (ενίοτε και με τα ρούχα), αλλά κάτι πιο φαντεζί σε παρόμοια όμως βάση. Βασικό μοντέλο η ευτραφής μαμά με το  φωσφοριζέ μαγιώ που αναδεικνύει το βαθύ μαύρισμά της κι ένα σωρό κακομαθημένα παιδιά τριγύρω που γονατίζουν το (πανάκριβο) μπιτσόμπαρο με τις φωνές τους, ενώ ο μπαμπάς ρουφάει ένα φρέντο κρυφοκοιτάζοντας κανένα νεανικό κορμί τριγύρω.
Όταν λοιπόν η οικονομική κρίση με οδήγησε στην πιο κοντινή παραλία της Ν. Κίου, μου πήρε αρχικά  ένα διάστημα για να συνηθίσω τα κορναρίσματα των τύπων με τ’ αγροτικά που διασχίζουν τον παραλιακό δρόμο με λαϊκά άσματα στο τέρμα, τους άλλους που παρκάρουν το αμάξι τους κάτω από την ομπρέλα ώστε ν’ αποφύγουν να κάνουν δυο βήματα στην παραλία και κυρίως το γεγονός πως- ακόμα κι αν πιάσεις μια ομπρέλα πρώτος- όταν θα βγουν τα παιδάκια των απέναντι σπιτιών με τους παππούδες τους για μπάνιο (συνήθως παραθερίζουν εκεί, ενώ οι γονείς εργάζονται στο Άργος) θα έρθουν να κατασκηνώσουν δίπλα σου. Αρχικά μια δυο φορές είχα τσακωθεί για το θέμα αυτό,τώρα πια έμαθα ν’ απολαμβάνω την παρέα τους.
Θα έλεγα πως τα τελευταία δύο χρόνια με έκαναν να δω με άλλο μάτι το Τημένιο Άργους και γενικά τη Ν. Κίο: Καταρχάς είναι ένας τόπος ανοιχτός με απεριόριστη θέα προς τον κόλπο του Ναυπλίου, με μια μεγάλη ήρεμη προκυμαία που κατά το σούρουπο γεμίζει χρώματα καθώς απλώνεται ανάμεσα στις βάρκες και ως εκ τούτου είναι ιδανικός τόπος για περπάτημα.  Όσο για τη θάλασσα, ναι είναι ρηχή γεμάτη φύκια, αλλά αυτή ακριβώς είναι η χάρη της. Έμαθα και γω να εντοπίζω σημεία από όπου μπορείς να βγάζεις αυτή τη μαύρη ιαματική πίσσα με την οποία πασαλείβονται οι λουόμενοι. Μπορεί να μην αλείφομαι με αυτήν, αλλά η εξόρυξή της παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Όσο για τα φύκια και τις πέτρες (τα φύκια είναι υγεία έτσι;) οι γέροι θαμώνες έχουν χαρτογραφήσει τη θάλασσα με παλούκια ώστε να βρίσκεις μονοπάτια με άμμο  και μέρη για κολύμπι.
Το πιο ενδιαφέρον όμως κομμάτι της Ν. Κίου είναι οι θαμώνες του. Κάθε χρόνο οι ίδιοι αιωνόβιοι/ αθλητικοί γέροι αρχίζουν τα μπάνια τους την άνοιξη και τα τελειώνουν τον Οκτώβρη. Το καλοκαίρι δε που αρχίζω εγώ τα δικά μου, εκείνοι είναι ήδη κατάμαυροι σε αντίθεση με το δικό μου άσπρο δέρμα. Φορούν τα καπελάκια τους και μέσα στο καταμεσήμερο ανταμώνουν στο καθημερινό ραντεβού τους. Οι στιχομυθίες τους μοναδικές:
- Τάκη! Πιάσε τη γυναίκα σου, θα πέσει ντε!! φωνάζει ένας λουόμενος σ΄ ένα ζευγάρι ηλικιωμένων που βουλιάζει στο βούρκο μέχρι να βγει στ’ ανοιχτά.
- Εδώ δεν την πιάνω άλλες ώρες, τώρα θα την πιάσω; απαντά γελώντας ο Τάκης.
Βέβαια, κάθε χρόνο οι θαμώνες λιγοστεύουν λόγω γεραμάτων, ασθενειών κλπ. Ωστόσο, πολλούς από αυτούς τους καταπίνει το Τημένιο και τους ξερνά στην παραλία.  Τι φταίει άραγε γι΄ αυτό; Η ζέστη; (πολλοί από αυτούς ξεμυτίζουν στον ήλιο κατά τις 12μμ σαν τα φίδια) Η απώλεια ισορροπίας; (υπάρχουν μεγάλα τμήματα βούρκου στον πάτο της θάλασσας με ιαματική λάσπη) Ή απλά το φυσικό τέλος της ανθρώπινης λειτουργίας μέσα στην υγρή αγκαλιά και όχι σε κάποιο κρεβάτι νοσοκομείου;
Όπως και να’χει πάντα προστίθενται καινούργια μέλη στην παρέα των λουόμενων, καθώς η οικονομική κρίση ζορίζει διαρκώς περισσότερους παραθεριστές ν’ απαρνηθούν τις μακρινές  θαλάσσιες ομορφιές της Αργολίδας και ν’ ανακαλύψουν τις κοντινές που έως τότε αγνοούσαν. Για μένα υπάρχει αναμφίβολα ομορφιά στη θάλασσα της Ν. Κίου, ειδικά στην πιο γοητευτική  στιγμή της λίγο πριν νυχτώσει: τότε ακριβώς που κολυμπάς μέσα στην ησυχία του δειλινού με την πλάτη στον δύοντα ήλιο και ακριβώς απέναντί σου ανατέλλει το ολόγιομο φεγγάρι. Αξία ανεκτίμητη! 


6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016
ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ

Αν οι τόποι κοινωνικής δικτύωσης αντανακλούν το μέσο πολίτη,τότε πραγματικά βρισκόμαστε σε αδιέξοδο. Ο κόσμος αλλάζει – και δυστυχώς λόγω των συνθηκών- προς το χειρότερο. Ίσως πάλι να ισχύει το αντίστροφο: οι συνθήκες έριξαν τις μάσκες μας και φάνηκε η κυρίαρχη απόγνωση. Ιδού λοιπόν διάφορες μορφές απελπισίας και πληγωμένου ναρκισσισμού που κυριαρχούν στο facebook και σε όποιο παρόμοιο «μέρος» έκθεσης προσωπικών δεδομένων:

· Οι… γραφικοί: πιστεύουν τα απίστευτα, ότι δηλαδή υπάρχουν εξωγήινοι ανάμεσά μας και οποιαδήποτε θεωρία παράνοιας ή συνωμοσίας. Ίσως έτσι δίνουν «χρώμα» σε μια ανούσια καθημερινότητα.

· Οι «ανέμελοι»: αυτοί εμμένουν σε μια ανυπόστατη αισιοδοξία, σε μια έωλη πεποίθηση «πως όλα θα πάνε καλά» ή είναι «τα πάντα θέμα θετικής ενέργειας» σε μια ατέρμονη προσπάθεια να μην αντικρίσουν ποτέ τη ζοφερή πραγματικότητα.

· Οι βαθιά «στοχαστικοί»: στον αντίποδα της προηγούμενης κατηγορίας υπάρχουν οι «φιλόσοφοι» που όλο και κάτι εμβριθές έχουν να πουν, το οποίο όλως τυχαίως συνάδει με το συγγραφικό/ποιητικό/παντοςειδουςκαλλιτεχνικό έργο τους.

· Οι «απελευθερωμένοι προοδευτικοί» -κυρίως γυναίκες- που σε μια ύστατη προσπάθεια προσέλκυσης της προσοχής τα πετάνε όλα δημοσιεύοντας αποκαλυπτικές φωτογραφίες τους στο όνομα της ….τέχνης και της κουλτούρας, τροφή για τον κάθε ματάκια εκεί έξω, ωσάν θλιβερές καρικατούρες "femme fatale" . Κορίτσια, η όμορφη και σέξι γυναίκα φαίνεται ακόμα και αν δεν γδυθεί δημόσια….

· Οι φανατισμένοι/μισαλλόδοξοι: Δεν αναφέρομαι μόνο στους θρησκόληπτους ή στους συντηρητικούς που όλοι γνωρίζουμε, αλλά και σε μια νέα κατηγορία ανθρώπων που δηλώνουν «άθεοι» ή κάτι άλλο πιο μοντέρνο, που ωστόσο συμπεριφέρονται όπως ακριβώς οι πρώτοι: σαν απεγνωσμένοι μάρτυρες του Ιεχωβά που πουλούν το περιοδικό τους στο δρόμο σε έναν αξιολύπητο αγώνα προσηλυτισμού νέων οπαδών. Πώς γίνεται ένας άθεος να πολεμά με δέκα στάτους την ημέρα κάτι του οποίου αρνείται την ύπαρξη, μετατρέποντας έτσι το προσωπικό του προφίλ σε τόπο ανώφελης επίδειξης των προσωπικών του πεποιθήσεων και στρατολόγησης νέων ακολούθων;

· Οι αντιδραστικοί: Λένε για να πουν και να επιβεβαιωθούν από τους αυλοκόλακές τους- ακόλουθους. Όχι γιατί πιστεύουν, απλά για να φέρουν αντίρρηση, να έχουν λόγο σε όλα τα θέματα ανεξαιρέτως εκφέροντας τις πιο εκκεντρικές /αντιδραστικές απόψεις. Γιατί άραγε θα έπρεπε θα θεωρούν τη γνώμη τους τόσο σημαντική για την ανθρωπότητα;

Ο θλιβερός κατάλογος δεν έχει τελειωμό. Όλοι επιθυμούμε ενδόμυχα να γίνουμε «βασιλείς» στο μίζερο διαδικτυακό μας βασίλειο με φανατικούς οπαδούς και ορκισμένους εχθρούς. Θέλω όμως να πιστεύω πως αυτές οι περιπτώσεις ξεχωρίζουν γιατί φλυαρούν ακατάπαυστα ως άνθρωποι μέσα σε βαθιά απελπισία. Ίσως να υπάρχουν και αυτοί που έχουν πραγματικές ιδεολογίες και οράματα, αλλά να βρίσκονται μακριά από αυτούς τους χώρους ή απλά να μην κάνουν «θόρυβο» ανάμεσά μας. Νηφάλιοι, ήπιοι με σταθερότητα στις αξίες τους αλλά με ένα συναίσθημα κυρίαρχο: την ανθρωπιά. Γιατί ναι, δεν είμαστε ούτε μόνοι, ούτε ανώτεροι από τους άλλους στον πραγματικό κόσμο.